Περίοδος Δ΄ – Ἔτος ΚΖ΄
Φλώρινα – ἀριθμ. φύλλου 1623

Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου
21 Νοεμβρίου
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης Αυγουστίνου

Η μεγαλυτερη αναγκη ο Χριστος

«Μάρθα Μάρθα, μεριμνᾷς καὶ τυρβάζῃ περὶ πολλά· ἑνὸς δέ ἐστι χρεία» (Λουκ. 10,41-42)

ΣΗΜΕΡΑ, ἀγαπητοί μου, εἶνε ἑορτή, ἑορτὴ τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου. Ἡ ὑπεραγία Θε­οτόκος ἑορτάζει ὄχι μόνο μιὰ φορὰ τὸ χρόνο ὅπως ἄλλοι ἅγιοι ἀλλὰ πολλὲς φορές. Καὶ οἱ ἑορτές της ὀνομάζονται θεομητορικὲς ἑορ­τές. Τέσσερις εἶνε οἱ σπουδαιότερες· τὰ Γενέ­θλια (8 Σεπτ.), τὰ Εἰσόδια (21 Νοεμ.), ὁ Εὐαγγελισμός (25 Μαρτ.), καὶ ἡ Κοίμησις (15 Αὐγ.). Σήμερα εἶνε τὰ Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου.
Καμμιά ἄλλη γυναίκα ἀπὸ τὰ δισεκατομμύρια τῶν γυναικῶν ποὺ πέρασαν ἀπὸ τὸν πλανήτη μας δὲν ἔχει τόση τιμὴ ὅση ἡ ὑπεραγία Θεοτόκος. Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία τὴν τιμᾷ δεόντως· τὴν ὀνομάζει ἀειπάρθενον. Γιατί ἀειπάρθενον; Διότι εἶνε παρθένος πρὸ τοῦ τόκου, παρθένος κατὰ τὸν τόκο, παρθένος με­τὰ τὸν τόκο· παρθένος σὲ ὅλη τὴ ζωή της.
Σήμερα διαβάζεται ὡς εὐαγγέ­λιο μία ὡραί­α περικοπὴ ἀπὸ τὸ κατὰ Λου­κᾶν. Τί λέει;

* * *

Ὁ Χριστὸς εἶχε μία οἰκογένεια ποὺ τὴν ἀ­γα­ποῦσε ἰδιαιτέρως. Ἦταν ἡ οἰκογένεια τοῦ Λαζάρου, τὸν ὁποῖον ἀνέστησε ἔπειτα ἐκ νεκρῶν. Ἦ­ταν τρία πρόσωπα· ὁ Λάζαρος καὶ οἱ δύο ἀ­δελφές του Μάρθα καὶ Μαρία. Μιὰ μέρα λοι­πὸν ἐπισκέφθηκε τὸ σπίτι τους – εὐλογημένη ἡ ὥρα ποὺ ὁ Χριστὸς ἐπισκέπτεται κάθε σπίτι.
Ὅταν μπῆκε στὸ φτωχικό τους ἡ χα­ρὰ τῶν δύο γυναικῶν ἦταν πολὺ μεγάλη, ἀλ­λὰ τὴν ἐξ­εδήλωσαν κατὰ διαφορετικὸ τρόπο. Ἡ Μάρθα πῆγε ἀμέσως στὸ μαγειρεῖο καὶ ἄρχισε νὰ ἑ­τοιμάζῃ ἐκλεκτὰ φαγητά, νομίζον­τας ὅ­τι ἔτσι θὰ εὐχαριστήσῃ τὸν Κύριο. Ἡ Μαρία πῆρε ἕνα σκαμνί, κάθισε στὰ πόδια τοῦ Χριστοῦ, καὶ ἄ­κουγε συνεχῶς· δὲ χόρταινε ν᾽ ἀ­κούῃ τὸ λόγο τοῦ Χριστοῦ μας, ποὺ εἶνε γλυκύτερος κι ἀπ᾽ τὸ μέλι. Ἀλλὰ ἡ ὥρα περνοῦσε καὶ τὸ φαγητὸ ἀργοῦσε. Τότε ἡ Μάρθα ἔρχεται στὸ Χριστὸ καὶ τοῦ λέει· ―Κύριε, δὲ μὲ λυπᾶσαι; πές στὴν ἀδελφή μου νὰ ἔρθῃ νὰ μὲ βοηθήσῃ. Καὶ ὁ Χριστὸς τί εἶπε· ―«Μάρθα Μάρθα, μεριμνᾷς καὶ τυρβάζῃ περὶ πολλά· ἑνὸς δέ ἐστι χρεία· Μαρία δὲ τὴν ἀγαθὴν μερίδα ἐξελέξατο, ἥτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ᾿ αὐτῆς» (Λουκ. 10,41-42). Τί σημαίνουν τὰ λόγια αὐτά; Ἔχουν σπουδαία σημασία.

* * *

Ὁ ἄνθρωπος, ἀγαπητοί μου, ἔχει ἀνάγκη δι­­άφορα πράγματα. Ἄλλα εἶνε χρήσιμα καὶ ὠ­φέ­λιμα, καὶ ἄλλα ἀναγκαῖα καὶ ἀπαραίτη­τα. Ἀπὸ τὰ χρήσιμα λόγου χάριν εἶνε ἡ τροφή, τὸ ποτό, τὸ ἔνδυμα. Μπορεῖ νὰ ζήσῃ κανεὶς χωρὶς αὐ­τά; Γιὰ ἕνα διάστημα ναί, ὄχι βεβαίως γιὰ πάν­τα. Γι᾽ αὐτὸ νὰ εὐχαριστοῦμε τὸ Θεὸ γιὰ τὴν καθημερινὴ τροφή, «τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐ­πιού­σιον» (Ματθ. 6,11), γιὰ τὸ φῶς καὶ τὶς ἀκτῖνες τοῦ ἥ­λιου, γιὰ τὴ βροχή, τὸ σιτάρι, τὸ βαμβάκι κ.τ.λ..
Ὑπάρχουν ὅμως καὶ ἄλλα πράγματα ποὺ εἶ­νε ἀναγκαῖα καὶ χωρὶς αὐτὰ δὲν μπορεῖ νὰ ζή­σῃ. Ὁ ἀέρας λόγου χάριν. Αὐτὴ τὴν ὥρα ὅ­λοι ἀ­ναπνέουμε τὸ ζωογόνο ὀξυγόνο. Λίγο, πέν­τε λεπτὰ νὰ σταματήσῃ ὁ ἀέρας, δὲ μένει οὔτε ἕ­νας ζωντανός, ὅλοι θὰ πεθάνουμε. Ἢ κάποιος εἶνε σοβαρὰ ἀσθενής, ἔχει καρκίνο. Ποιό εἶνε τὸ ἀναγκαῖο; νὰ τοῦ δώσῃ κανεὶς λεπτά, σπίτια, χωράφια, ἄλλα ὑλικὰ πράγματα; Ὄχι. Ἐ­κεῖνο ποὺ χρειάζεται εἶνε τὸ φάρμακο, ποὺ δυστυχῶς μέχρι σήμερα δὲν ἔχει ἀνακαλυφθῆ. Καὶ τί χαρὰ θὰ εἶνε ἂν μιὰ μέρα ἀκουστῇ, ὅτι τὸ φάρμακο τοῦ καρκίνου ἀνακαλύφθηκε! Διότι εἶνε κάτι τὸ ἀναγκαῖο. Ὁ ἄλλος ἔχει ἕνα χρέος μεγάλο καὶ δὲν μπορεῖ νὰ τὸ ἐξοφλή­σῃ. Ἀναγκαῖο γι᾽ αὐτὸν εἶνε νὰ βρεθῇ ἕνας ἄν­θρωπος ἢ μία τράπεζα ποὺ νὰ ἐξοφλήσῃ τὸ χρέος του. Τὸ ἀναγκαῖο ποὺ χρειάζεται ἕ­νας φυλακισμένος ποὺ ἔχει καταδικασθῆ εἰς θάνα­τον ποιό εἶνε, τὰ λεπτά; Ὄχι. Τὸ ἀναγ­καῖο γι᾽ αὐτὸν εἶνε νὰ ὑπογραφῇ διάταγμα χάριτος, ὥστε ν᾽ ἀπαλλαγῇ ἀπὸ τὴ θανατικὴ ποινή.
Ἔτσι διακρίνονται τὰ ὑλικὰ ἀγαθά· σὲ χρήσιμα ἢ ὠφέλιμα, καὶ σὲ ἀναγκαῖα ἢ ἀπαραίτητα γιὰ τὴν παροῦσα σωματική μας ζωὴ ἐπὶ τῆς γῆς. Ἀλλ᾽ ἐδῶ ὁ Χριστός, ὅταν λέει ὅτι «ἑνός ἐστι χρεία», διδάσκει ὅτι ὑπάρχει καὶ κάτι ἄλ­λο ἀκόμα πιὸ ἀναγ­καῖο καὶ πιὸ ἀπαραίτητο, διότι αὐτὸ ἔχει νὰ κάνῃ μὲ τὴν αἰώνιο πλέον ζωή μας. Ποιό εἶνε αὐτό; Εἶνε ὁ λόγος του, ἢ μᾶλλον εἶ­νε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός.
Τὴν ἀλήθεια αὐτὴ δείχνουν διάφοροι χαρα­κτηρισμοί, ποὺ ἔδωσε ὁ Χριστὸς γιὰ τὸν ἑ­αυτό του. Εἶπε, ὅτι αὐτὸς εἶνε «τὸ φῶς τοῦ κόσμου» (Ἰω. 8,12). Καὶ εἶνε ὄντως «ὁ ἥ­λιος τῆς δικαιοσύνης», ὅπως θὰ τοῦ ψάλου­με γιὰ τοὺς μά­γους τὰ Χριστούγεννα, ποὺ πλησιάζουν· «…οἱ τοῖς ἄ­στροις λατρεύοντες ὑπὸ ἀστέρος ἐδιδάσκον­το σὲ προσκυνεῖν τὸν Ἥλιον τῆς δικαι­οσύνης» (ἀπολυτ.). Μπορεῖ νὰ ζήσῃ τὸ σύμπαν καὶ ἡ γῆ χω­ρὶς τὸν ἥλιο; Ὄχι. Ἐὰν λοιπὸν τὸ φῶς τοῦ φυσι­κοῦ ἡ­λίου ―ποὺ ἀπὸ τώρα παρουσι­ά­ζει κηλῖ­δες καὶ μιὰ μέρα θὰ σβήσῃ, ὅπως βεβαι­ώνει καὶ ἡ ἐπιστήμη― εἶνε ἀναγκαῖο γιὰ τὴν ὑ­λικὴ ζωή μας, πόσο μᾶλλον ἀναγκαῖος εἶ­­νε ὁ ἥ­λιος Χριστός, ποὺ οὐδέποτε θὰ σβήσῃ ἀλλὰ θὰ φωτί­ζῃ αἰωνίως τὴν ἀνθρωπότητα! Ὁ Χριστὸς ὀνομάζεται ἀκόμη «ὁ ἄρτος τῆς ζω­ῆς» (ἔ.ἀ. 6,35), ἡ πιὸ ἀ­ναγ­­καία πνευματικὴ τροφή. Ὁ Χρι­στὸς ὀνομάζεται «ὕδωρ ζῶν», ὅπως ἀ­πεκά­λυψε στὴ Σαμαρείτιδα, στὴν ὁποία εἶπε· Τὸ νερὸ αὐτὸ ποὺ πίνεις εἶνε χρήσιμο προσ­ωρινῶς, ἀλ­λὰ ἐγὼ εἶμαι «τὸ ὕδωρ τὸ ζῶν» εἰς τοὺς αἰῶ­νας (ἔ.ἀ. 4,10-11). Ὁ Χριστὸς εἶνε «ἡ ἄμπελος ἡ ἀληθινή» (ἔ.ἀ. 15,1)· ὁ Χριστὸς εἶνε ὅλα τὰ ὡραῖα καὶ ἀναγκαῖα πράγματα. Γι᾽ αὐτὸ ὁ ἄνθρωπος περισσότερο ἀπὸ ὁ,τιδήποτε ἄλλο ἔχει ἀνάγκη τὸ Χριστό.
Οἱ πολλοὶ ὅμως δυστυχῶς δὲν τὸ καταλαβαίνουν αὐτό. Καὶ θὰ μποροῦσε νὰ ἐπαναληφθῇ γιὰ τὸν καθένα ἀπ᾽ αὐτοὺς καὶ γιὰ ὅ­λο τὸν κόσμο αὐτὸ ποὺ εἶπε τότε ὁ Χριστὸς γιὰ τὴ Μάρθα· Κόσμε κόσμε, «μεριμνᾷς καὶ τυρβά­ζῃ περὶ πολλά· ἑνὸς δέ ἐστι χρεία». Ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν πατρίδα μας μποροῦμε νὰ ποῦμε ὅτι ἀκοῦμε τὸ Χριστὸ νὰ τῆς λέῃ· «Μεριμνᾷς καὶ τυρβάζῃ περὶ πολλά· ἑνὸς δέ ἐ­στι χρεία». Τί χρειάζεται ἡ πατρίδα μας; Ἕνα πρᾶ­γμα ἢ μᾶλλον ἕνα Πρόσωπο· ἔχει ἀνάγκη νὰ εἶνε σ᾽ αὐτὴν παρὼν ὁ Χριστὸς. Ποῦ νὰ εἶνε παρών;
Παντοῦ. Ἰδίως νὰ εἶνε παρὼν μέσα στὸ σπίτι. Ὅπως τότε ἐπισκέφθηκε τὸ σπίτι τοῦ Λαζά­ρου, ἔτσι νὰ εἶνε παρὼν μέσα στὴν οἰκογένεια· παρών, γιὰ νὰ τὴν τροφοδοτῇ μὲ τὴν οὐράνια διδασκαλία του. Τώρα δυστυχῶς ὁ Χριστὸς ἀ­πουσιάζει ἀπὸ τὰ σπίτια τῶν Ἑλλήνων. Ποῦ εἶνε ἡ προσευχή τους; ποῦ εἶνε τὸ Εὐαγγέλιο; ποῦ εἶνε ἡ θεία κοινωνία; ποῦ εἶνε ἡ ἐξομολόγησις; ποῦ εἶνε ὁ ἐκκλησιασμός; Ἂς ἐπιτραπῆ σ᾽ ἐμένα τὸν ἐπίσκοπο, ποὺ ἔχω πεῖρα τῆς ζωῆς, νὰ πῶ ὅτι ζοῦμε ἔτσι ρεμαλοειδῶς. Δὲν ἔχουμε πλέον ἐκείνη τὴν ὄρεξι γιὰ τὰ θεῖα καὶ ἱερά· τυπικῶς μόνο θρησκεύουμε.
Μὲ τὴν ἐπανάστασι τοῦ ᾽21 ἡ Εὐρώπη θαύμασε πῶς ἕνα μικρὸ καὶ ἀδύναμο ἔθνος, ποὺ ἦταν τέσσερις αἰῶνες σκλαβωμένο, κατώρθω­σε ν᾽ ἀποτινάξῃ τὸ ζυγὸ τῶν Τούρκων. Τότε ἡ Γαλλία ἔστειλε μία ἐπιτροπὴ ἀξιωματούχων νὰ ἐρευνήσουν ποῦ βρίσκεται τὸ μυστικὸ τῆς δυνάμεώς της. Πῆγαν λοιπὸν στὴν Τριπολιτσὰ κι ἀπὸ κεῖ ἔφτασαν νύχτα σ᾿ ἕνα μικρὸ ὀρεινὸ χωριό. Οἱ κάτοικοι ἦταν πολὺ φτωχοί, ἀλλὰ φιλόξενοι. Πῆραν τοὺς ξένους σὲ κάποιο σπιτάκι, τοὺς ἔβαλαν νὰ φᾶνε καὶ νὰ κοιμηθοῦν. Ὅ­ταν τὸ πρωὶ σηκώθηκαν, εἶδαν ὅτι ἡ οἰκογένεια εἶχε ἑφτὰ παιδιὰ καὶ τὸ σπίτι ἦταν μιὰ καλύβα. Παρατήρησαν, ὅτι ὁ πατέρας ἔκανε νεῦμα καὶ γονάτισαν ὅλοι μπροστὰ στὴν εἰκόνα τῆς Παναγίας. Ὁ πιὸ μικρὸς ἔλεγε τὸ «Κύριε, ἐλέησον», ὁ ἄλλος εἶπε τὸ «Ἅγιος ὁ Θεός», ὁ ἄλλος εἶπε τὸ «Πάτερ ἡμῶν», ὁ ἄλλος εἶπε τὸ «Πιστεύω», ὁ ἄλλος εἶπε τὸ «Τῇ ὑπερμάχῳ Στρατηγῷ», καὶ ὅλοι μαζὶ τὸ «Δι᾽ εὐ­χῶν». Ὅταν εἶδαν αὐτὸ οἱ ξένοι, εἶπαν· Νά τὸ μυστι­κό τους· ἡ θρησκεία – ἡ πίστι τοὺς σῴζει ὡς ἔ­θνος… Καὶ πράγματι· ἡ πατρίδα μας τότε δὲν εἶχε ὅπλα καὶ κανόνια, δὲν εἶχε χρήματα καὶ πλοῦτο· εἶχε ὅμως κάτι ἄλλο, τὸ ἀναγκαιότερο, τὸ «ἑνός ἐστι χρεία»· εἶχε τὸ Χριστό, τὴν πίστι του, τὴ λατρεία του, τὴ χάρι του.
Πίστευαν τότε οἱ πρόγονοί μας βαθειὰ στὸ Χριστό. Ἐνῷ σήμερα ὁ Χριστὸς ἀπουσιάζει· ἀ­πουσιάζει ἀπὸ τὰ σπίτια μας, ἀπουσιάζει ἀπὸ τὰ σχολεῖα μας, ἀπουσιάζει ἀπὸ τὰ δικαστήριά μας, ἀπουσιάζει κι ἀπὸ τὴ βουλὴ τῶν Ἑλλήνων. Στὴ δεκαετία τοῦ ᾽50 εἶπα σὲ ἕνα Χριστι­ανὸ βουλευτή· Ἐὰν ἐπικρατοῦσαν οἱ κομμου­νισταί, εἶνε βέβαιο ὅτι στὴ βουλὴ θ᾽ ἀναρτοῦ­σαν τὴν εἰκόνα τοῦ Λένιν καὶ τοῦ Στάλιν. Ἐ­σεῖς λέτε ὅτι πιστεύετε στὸ Χριστό, ἀλλὰ ἡ βουλὴ εἶνε χωρὶς εἰκόνα τοῦ Κυρίου. Τοῦ ὑ­πέ­δειξα τότε νὰ κάνῃ πρότασι, καὶ τὴν ἔκανε. Μόλις ὅμως εἶπε, ὅτι πρέπει στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων νὰ βάλουμε τὴν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ, ὅλοι γέλασαν· «παπᾶς» «παπᾶς», τὸν κορόιδευ­αν. Καὶ τώρα ἕνας νέος βουλευτὴς προσπαθεῖ νὰ τὸ πῇ, μὰ διστάζει μέσα σ᾽ αὐτούς…

* * *

Ἑλλάς Ἑλλάς! «μεριμνᾷς καὶ τυρβάζῃ περὶ πολλά· ἑνὸς δέ ἐστι χρεία», τοῦ Χριστοῦ· ὅν, παῖδες Ἑλλήνων, ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας· ἀμήν.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Σκέπης Πτολεμαΐδος τὴν Κυριακὴ 21-11-1993