ΚΥΡΙΑΚΗ Ι΄ ΛΟΥΚΑ
Λουκ. 13, 10-17

ΥΠΟΚΡΙΤΑΙ

«Ἀπεκρίθη οὖν αὐτῶ ὁ Κύριος καὶ εἶπεν˙ Ὑποκριτά…» (Λουκ. 13, 15)

ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ, ἀγαπητοί, ποὺ ἀκούσαμε σήμερα διηγεῖται ἕνα ἀπὸ τὰ ἀναρίθημτα θαύματα τοῦ Χριστοῦ. Ποῦ ἔγινε τὸ θαῦμα; Μέσα στὴ συναγωγή. Στὶς συναγωγὲς μαζεύονταν οἱ Ἰουδαῖοι κάθε Σάββατο. Οἱ Ἑβραῖοι ἔχουν καὶ σήμερα συναγωγὲς σὲ διάφορες πόλεις, ἀκόμα καὶ σὲ ξένα κράτη, ὅπου ἐξακολουθοῦν νὰ εἶνε διασκορπισμένοι.
Στὶς συναγωγὲς τί κάνουν οἱ Ἰουδαῖοι κάθε Σάββατο; Ἀκοῦνε μὲ προσοχὴ τοὺς ραββίνους (διδασκάλους), ποὺ διαβάζουν καὶ ἐξηγοῦν ἕνα κομμάτι ἀπὸ τὰ βιβλία τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καὶ ψάλλουν ὅλοι μαζὶ ψαλμοὺς τοὺ Δαυΐδ.

* * *

Σὲ μιὰ συναγωγή, λέει σήμερα τὸ Εὐαγγέλιο, ἕνα Σάββατο πῆγε ὁ Χριστός. Στὴ συναγωγή, ἀνάμεσα στοὺς ἄλλους, ἄνδρες καὶ γυναῖκες, ἦταν καὶ μιὰ γυναίκα, ποὺ κι ἄν ἀπουσίαζε ἀπὸ τὴν συναγωγὴ δὲν θὰ μποροῦσε νὰ τὴν κατηγορήσει κανείς, διότι ὑπέφερε ἀπὸ ἀρρώστια, μιὰ ἀρρώστια ποὺ προερχόταν ἀπὸ τὴν ἐπήρεια τοῦ σατανᾶ. Ἡ σπονδυλική της στήλη εἶχε λυγίσει τόσο πολύ, ὥστε τὸ κεφάλι της ἄγγιζε στὴ γῆ καὶ ἀπὸ μακριὰ φαινόταν σὰν ἕνα ζῶο ποὺ βαδίζει μὲ τὰ τέσσερα. 18 χρόνια ἔπασχε ἀπὸ τὴν ἀσθένεια αὐτή. Καὶ ὅμως ἡ γυναῖκα αὐτὴ πήγαινε στὴ συναγωγή, γιὰ νὰ ἐκτελέση τὰ θρησκευτικά της καθήκοντα. Αὐτὴ ἡ γυναῖκα θὰ δικάση τὴν ἡμέρα τῆς κρίσεως ὅλους ἐκείνους τοὺς χριστιανούς, ἄνδρες καὶ γυναῖκες, ποὺ ἐνῶ εἶνε ὑγιεῖς καὶ χορποηδοῦν ὅλη τὴ νύχτα στὰ ἁμαρτωλὰ κέντρα, ἐν τούτοις ποτὲ δὲν πηγαίνουν στὴν ἐκκλησία. Ἔχουν πόδια γιὰ τὸ διάβολο, ἀλλὰ πόδια γιὰ τὸ Θεὸ δὲν ἔχουν.
Αὐτὴ ἡ γυναῖκα, ἡ «συγκύπτουσα», καθὼς λέει τὸ Εὐαγγέλιο (Λουκ. 13,11), τὴν ἡμέρα ἐκείνη βρέθηκε μέσα στὴ συναγωγή, ὅπου πῆγε ὁ Χριστὸς καὶ δίδασκε. Ἄκουγε μὲ προσοχὴ τὰ λόγια τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Χριστὸς τὴ συμπόνεσε καὶ ἀποφάσισε, ὡς Θεὸς παντοδύναμος ποὺ εἶνε, νὰ τὴ θεραπεύση. Στρέφεται λοιπὸν πρὸς αὐτὴν καὶ λέει˙ «Γυναίκα, ἡ ἀσθένεια νὰ φύγη ἀπὸ πάνω σου» (Λουκ. 13, 12), καὶ ἔβαλε τὰ χέρια του ἐπάνω της. Καὶ τὸ θαῦμα ἔγινε ἀμέσως! Ἡ γυναίκα, ποὺ ἦταν ἕνα κουβάρι, σήκωσε τὸ κεφάλι της καὶ στάθηκε ὄρθια, κανονικὸς ἄνθρωπος, σὰν ἕνα κυπαρίσσι ποὺ ὑψώνει τὴν κορυφή του πρὸς τὰ πάνω.
Τὸ θαῦμα ἔγινε σʼ ἕνα λεπτό, σὲ μιὰ στιγμή. Ἔγινε μπροστὰ σʼ ὅλους ποὺ βρίσκονταν μέσα στὴ συναγωγή. Ὅλοι τὸ εἶδαν, χάρηκαν καὶ δόξασαν τὸ Θεό. Ὅλοι; Ὄχι. Μέσα στὸ πλῆθος ἐκεῖνο ὑπῆρχε καὶ μιὰ ὀχιά. Ὑπῆρχε ἕνας ἄνθρωπος κακὸς καὶ φθονερός, καὶ αὐτὸς ὴταν ὁ ἀρχισυνάγωγος, δηλαδὴ ὁ προϊστάμενος τῆς συναγωγῆς. Αὐτὸς ἄρχισε νὰ διαμαρτύρεται καὶ νὰ λέη, ὅτι αὐτὸ ποὺ ἔγινε τὴν ἡμέρα τοῦ Σαββάτου δὲν ἔπρεπε νὰ γίνη, διότι σύμφωνα μὲ τὴν ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ τὸ Σάββατο ἀπαγορεύεται κάθε ἐργασία, καὶ κατὰ τὴν ἀντίληψί του καὶ ἡ θεραπεία δὲν πρέπει νὰ γίνεται τὸ Σάββατο. Συνεπῶς, ὅσοι εἶνε ἀσθενεῖς, νὰ μὴ ζητοῦν τὴ θεραπεία τους τὴν ἡμέρα τοῦ Σαββάτου!
Ἀλλὰ ρωτᾶμε˙ Ὁ ἀρχισυνάγωγος ἐνδιαφερόταν πραγματικὰ γιὰ τὴν τήρησι τῆς ἀργίας τοῦ Σαββάτου;
Ὁ ἀρχισυνάγωγος δὲν ἦταν εἰλικρινής. Ἄλλο ἔκρυβε στὴν καρδιά του καὶ ἄλλο φανέρωνε. Αὐτὸ ποὺ ἔκρυβε μέσʼ στὴν καρδιά του ἤταν ἡ ζήλεια ποὺ αἰσθανόταν, διότι τὴν ὥρα ἐκείνη ὁ Χριστὸς μὲ τὸ θαῦμα ποὺ ἔκανε ἐτιμᾶτο καὶ ἐδοξάζετο. Καὶ ἐπειδὴ αὐτὸ ποὺ ἔκρυβε μέσʼ στὴν καρδιά του δὲν τολμοῦσε νὰ τὸ φανερώση καὶ νὰ ζητήση τὸ ἔλεος τοῦ Χριστοῦ, νὰ τὸν θεραπεύση ἀπὸ τὴ φοβερὴ αὐτὴ ψυχικὴ ἀρρώστια, χειρότερη ἀπὸ τὴν ἀρρώστια τῆς συγκυπτούσης γυναίκας, παρουσιαζόταν ἐξωτερικὰ σὰν ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ, ποὺ ἐνδιαφερόταν τάχα γιὰ τὴν τήρησι τῶν ἐντολῶν του.
Ὁ ἀρχισυνάγωγος φοροῦσε τὴ μάσκα τῆς εὐσεβείας καὶ ἀπατοῦσε τὸ λαό. Ἀλλʼ ἄν οἱ ἄνθρωποι εὔκολα ἀπατῶνται, ἕνας δὲν ἀπατᾶται. Καὶ αὐτὸς εἶνε ὁ Χριστός. Ὁ Χριστὸς βλέπει ὄχι μόνο ἐξωτερικὰ ἀλλὰ καὶ ἐσωτερικά. Ὁ Χριστὸς βλέπει τὰ βάθη τῆς ἀνθρωπίνης καρδιᾶς. Ὅλους μποροῦσε νὰ τοὺς γελάση ὁ ἀρχισυνάγωγος, ὄχι ὅμως τὸ Χριστό. Κι ὁ Χριστός, ποὺ ἔβλεπε τὸ ἔργο του νὰ διαβάλλεται καὶ νὰ συκοφαντῆται, καὶ ὁ ἅγιος καὶ ἀναμάρτητος νὰ παρουσιάζεται σὰν ἕνας ἀσεβὴς παραβάτης τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ – διότι ἐκεῖ τὸ πήγαινε ὁ ἀρχισυνάγωγος – ὁ Χριστὸς κάνει δημόσια ἀποκαλυπτήρια τοῦ φθονεροῦ αὐτοῦ ἀνθρώπου. Ἀφαιρεῖ τὴ μάσκα τῆς εὐσεβείας, ποὺ φοροῦσε, καὶ τὸν παρουσιάζει ὅπως ἦταν.
«Ὑποκριτά!», τοῦ λέει, «διαμαρτύρεσαι γιατὶ θεράπευσα τὴ δυστυχισμένη γυναῖκα τὸ Σάββατο. Ἀλλὰ σεῖς δὲν λύνετε τὸ Σάββατο τὸ βόδι σας ἤ τὸ γαϊδουράκι σας καὶ τὰ πᾶτε νὰ τὰ ποτίσετε; Γιὰ τὰ ζῶα ἐσεῖς φροντίζετε, κʼ ἐγὼ δὲν πρέπει νὰ φροντίσω γιʼ αὐτὴ τὴ θυγατέρα τοῦ Ἀβραάμ; Λύνετε σεῖς τὰ βόδια σας˙ ἔλυσα κʼ ἐγὼ τὴ γυναῖκα ἀπὸ τὰ πολυχρόνια δεσμὰ τῆς ἀρρώστιας. Ὑποκριτά!»

* * *

Ὑποκριτὴ ὠνόμασε ὁ Χριστὸς τὸν ἀρχισυνάγωγο. Ἀπʼ ὅλες τὶς ἁμαρτίες μιὰ ἔλεξγε περισσότερο ὁ Χριστός˙ τὴν ὑποκρισία. Καὶ τὴν ἔλεξγε μὲ τὰ φοβερὰ ἐκεῖνα «οὐαί» (Ματθ. 23, 13-36). Ἀλλʼ ἡ ὑποκρισία παρατηρεῖται καὶ σήμερα. Θέλετε νὰ δῆτε μερικοὺς ὑποκριτάς;
Ὑποκριτὴς εἶνε ὁ ἄνθρωπος, ποὺ παρουσιάζεται στὸν ἄλλον σὰν ὁ καλύτερος φίλος, ἀποσπᾶ τὴν ἐμπιστοσύνη του, καὶ κατόπιν τὸν ἀπατᾶ καὶ τὸν ἐκμεταλλεύεται ἀγρίως. Ὅσο μπορεῖ νὰ βλάψη ἕνας τέτοιος «φίλος», δὲν μπορεῖ νὰ βλάψη ἕνας φανερὸς ἐχθρός. Τὸν φανερὸ ἐχρὸ τὸν βλέπεις καὶ φυλάγεσαι, ἀλλὰ τὸν ὑποκριτή;…
Ὑποκριτὴς εἶνε ὁ ἄνδρας ἤ ἡ γυναίκα, ποὺ ἐνῶ εἶνε ἔγγαμοι καὶ προσποιοῦνται ὅτι ἀγαποῦν τὸ σύντροφό τους καὶ ὀρκίζονται αἰώνια ἀγάπη, ἐν τούτοις δημιουργοῦν παράνομες σχέσεις, πού, ὅταν ἀποκαλύπτονται, προκαλοῦν οἰκογενειακὰ δράματα.
Ὑποκριταὶ εἶνε τὰ παιδιὰ ἐκεῖνα, ποὺ φαίνονται ὅτι ἐκδηλώνουν ἀγάπη καὶ στοργὴ πρὸς τοὺς γονεῖς, ἀλλʼ ἄν κατορθώσουν νὰ πάρουν τὴν περιουσία τους τότε ἐκδηλώνουν τὰ πραγματικά τους αἰσθήματα καὶ τοὺς πετᾶνε σὰν σκουπίδια μέσʼ στοὺς δρόμους.
Ὑποκριταὶ εἶνε οἱ πολιτικοὶ ἐκεῖνοι, ποὺ παρουσιάζονται στὸ λαὸ σὰν κήρυκες ἐλευθερίας, δικαιοσύνης καὶ δημοκρατίας, κι ὅταν ἔρθουν στὰ πράγματα κάνουν τὰ ἀντίθετα ἀπὸ ὅ,τι παρουσιάζονταν.
Ὑποκριταὶ εἶνε οἱ αἱρετικοί, προπαντὸς οἱ χιλιασταί, ποὺ ὅταν τοὺς ἀκοῦς νομίζεις ὅτι τὸ στόμα τους στάζει μέλι, ἀλλὰ κάτω ἀπὸ τὸ μέλι κρύβουν τὸ φαρμάκι.
Ὑποκριταὶ – ἀλλοίμονο – εἶνε οἱ κληρικοὶ ἐκεῖνοι, ποὺ παρουσιάζονται στὰ μάτια τοῦ κόσμου ἅγιοι, ἀλλὰ δὲν εἶνε.

* * *

Κύριε! Σῶσε μας ἀπὸ τὴν ὑποκρισία τοῦ αἰῶνος τούτου τοῦ ἀπατεῶνος.

Ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Ἐπισκόπου Αὐγουστῖνου Ν. Καντιώτου (Μητροπολίτου πρώην Φλωρίνης) »Σταγόνες ἀπὸ τὸ ὕδωρ τὸ ζῶν», σελ. 316-321 (ἕκδοσις Γ΄, »Ἀδελφότης ΣΤΑΥΡΟΣ», Ἀθῆναι 1990).