Περίοδος Δ΄ – Ἔτος ΛΒ΄
Φλώρινα – ἀριθμ. φύλλου 1918

Κυρ. πρὸ Χρ. Γεννήσεως (Ἑβρ. 11,9-10,32-40)
20 Δεκεμβρίου
Τοῦ Μητροπολιτου Φλωρίνης π. Αὐγουστίνου

Με την πιστι νικηται στον πολεμο

«Ἐγενήθησαν ἰσχυροὶ ἐν πολέμῳ» (Ἑβρ. 11,34)

Περὶ δυνάμεως, ἀγαπητοί μου, ὁμιλεῖ σήμερα ὁ ἀπόστολος. Ἀλλὰ ποιά ἆραγε νὰ εἶνε ἡ δύναμις ποὺ ἐξυμνεῖ;
Ὑπάρχουν πολλῶν εἰδῶν δυνάμεις. Δύναμις π.χ. εἶνε ὁ ἀέρας ποὺ ξερριζώνει δέντρα, ἡ φωτιὰ ποὺ καίει δάση καὶ πόλεις, τὸ νερὸ ποὺ γίνεται ποτάμι καὶ παρασύρει, ὁ ἠλεκτρισμός, ὁ μαγνητισμός, ἡ πυρηνικὴ ἐνέργεια.
Ἀλλὰ παραπάνω ἀπὸ τὶς δυνάμεις αὐτὲς εἶ­­νε μία ἄλλη δύναμις, πνευματικῆς φύσεως· ἡ πίστις. «Μεγάλα τὰ τῆς πίστεως κα­τορθώματα», ψάλλει σήμερα ἡ Ἐκ­κλησία μας. Μία εἶνε ἡ πίστις μὰ πολλὰ τὰ κατορθώματά της, ὅπως ἕνας ὁ ἠλεκτρισμὸς μὰ πολλὰ τ᾽ ἀποτελέσματά του. Καὶ τί δὲν κατορθώνει ἡ πίστι! σβήνει τὴ φωτιά, νι­κάει τοὺς ποταμούς, φράζει στόμα­τα λιον­ταριῶν, θεραπεύει ἀσθένειες ἀγιάτρευ­τες· πη­γαίνει στὰ μνήματα, λέει στοὺς νεκροὺς «ἀ­ναστηθῆτε» κι αὐτοὶ ἐγείρονται· ἡ πίστις κάνει ἥρωες τῆς πίστεως καὶ τῆς πατρίδος.
Ἀπ᾿ ὅλα τὰ ἀποτελέσματα τῆς πίστεως θὰ μοῦ ἐπιτρέψετε, ἀγαπητοί, νὰ δώσω ἐδῶ τὴν εἰκόνα ἑνὸς μόνο· ἐκείνου τὸ ὁποῖο περιγράφει τὸ ῥητὸ «ἐ­γενήθησαν ἰ­σχυροὶ ἐν πολέ­μῳ»· ὅτι δηλαδὴ οἱ ἄνθρωποι τῆς πίστεως ἐνδυναμώθηκαν στοὺς πολέμους (Ἑβρ. 11,34)· ἕνας κατεδίωξε χίλιους καὶ λίγοι νίκησαν μυριάδες.
–Μὰ εἶνε δυνατὸν αὐτό; Ἀπίστευτο φαίνεται.
Θέλετε λοιπὸν μερικὰ παραδείγματα;

* * *

Ἀνοῖξτε, ἀγαπητοί μου, τὸ ὡραιότερο καὶ ἀρχαιότερο βιβλίο τοῦ κόσμου, τὴν ἁγία Γραφή, τὴν ἱερὰ Βίβλο. Περιέχει τὴν ἱστορία ἀ­πὸ ἀρ­χαιοτάτης ἐποχῆς, ὀχτὼ χιλιάδων (8.000) περίπου ἐτῶν. Γενεὲς γενεῶν πέρασαν, καὶ μέσα σ᾽ αὐτὲς ἡ πίστι ἀνέδειξε ἥ­ρωες πραγματικοὺς πίστεως καὶ ἀρετῆς μὲ μεγάλα κατορθώματα. «Ἐγενήθησαν ἰσχυροὶ ἐν πολέμῳ». Ἂς δοῦμε μερικούς, με­ταξὺ τῶν ὁ­ποίων καὶ κάποιους ποὺ ἀναφέρει τὸ σημερι­νὸ εὐαγγέλιο.
⃝ Καὶ πρῶτος ὁ Ἀβραάμ. Ἡ μεγάλη αὐτὴ ἱστο­ρικὴ φυσιογνωμία ζοῦσε βίο ἥσυχο, ποιμενικό, πατριαρχικό. Ἀλλ᾽ ὅταν ἔ­μαθε ὅτι ὁ ἀνηψιός του Λὼτ αἰχμαλωτίσθηκε, δὲν ἔμεινε μὲ σταυρωμένα χέρια· σήμανε συναγερμὸ στὸ μικρό του βασίλειο, ἐν ὅλῳ 318 ψυχές. Βγαίνει, τὰ βάζει μὲ πέντε βασιλιᾶδες καὶ πολυάριθμα στρατεύματα, κι ὁ μικρὸς στρα­τός του νίκησε καὶ ἐλευθέρω­σε τὸν ἀνηψιό του (βλ. Γέν.14,14-16). Ὄντως διὰ τῆς πί­στεως ὁ Ἀ­βραὰμ ἔγινε «ἰσχυρὸς ἐν πολέμῳ».
⃝ Ἄλλος ἥρωας πίστεως εἶνε ὁ Γεδεών, ποὺ τὸν ἀναφέρει σήμερα ὁ ἀπόστολος· αὐτὸς μὲ 300 μόνο ἄντρες, ὅπως ἄλλοτε ὁ Λεωνίδας στὶς Θερμοπύλες, νίκησε τοὺς Μαδιανῖτες (βλ. Κριτ. κεφ. 7ο).
⃝ Ἥρωες ὁ Ἀβραὰμ καὶ ὁ Γεδεών, ἥρωας πίστε­ως καὶ ὁ Σαμψών· μ᾿ ἕνα κόκκαλο, ἕνα σαγόνι ὄνου, φόνευσε 1.000 ἄν­τρες, ἔσπειρε τὸν τρόμο στοὺς ἐχθρούς, νίκησε τοὺς Φιλισταίους (βλ. Κριτ. 15,9-20).
⃝ Ἄλλος ἥρωας τῆς πίστεως εἶνε ὁ Δαυΐδ. Μι­κρὸς ἔβο­σκε τὰ πρόβατα τοῦ πατέρα του μὲ τὴ φλο­γέρα, δὲν εἶχε ἰδέα ἀπὸ πόλεμο. Ἀλλ᾽ ὅ­ταν τὸ ἔθνος του κινδύνευε κ᾽ ἔ­μαθε ὅτι ὁ γιγαν­τόσωμος καὶ σιδηρό­φρακτος Γολιὰθ ἀπειλοῦ­σε καὶ προκαλοῦσε σὲ μονομαχία καὶ καν­είς δὲν παρουσιαζόταν νὰ τὸν ἀντιμετωπί­σῃ, τότε ὁ Δαυῒδ ἄφησε τὰ πρόβατα καὶ τὴν εἰ­δυλλια­κὴ ζωή, κατέβηκε ἀπ᾽ τὰ βουνὰ καί, σχεδὸν ἄοπλος αὐτός, κατώρθω­σε μὲ τὴν πίστι στὸ Θεὸ νὰ νικήσῃ τὸ Γολι­ὰθ καὶ νὰ ἐλευθερώσῃ τὸν Ἰσραήλ (βλ. Α΄ Βασ. κεφ. 17ο). Κατόπιν, ὅταν τὸ τσοπα­νό­πουλο αὐτὸ ἔγινε βασιλιᾶς, κατώρθωσε διὰ τῆς πίστεως ν᾽ ἀναδείξῃ τὸν Ἰσραὴλ ἕνα ἀπὸ τὰ ἐνδοξότερα βασίλεια τῆς Ἀνατολῆς.
⃝ Καὶ κατόπιν ἔρχονται ἄλλοι μεγάλοι ἥρωες τῆς πίστεως, οἱ Μακκαβαῖοι, τῶν ὁποίων τὴν ἱστορία διηγοῦνται τὰ ὁμώνυμα σχετικὰ βιβλία τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης.

* * *

Ἀλλά, ἀγαπητοί μου, δὲν εἶνε μόνο αὐτοὶ ποὺ εἴδαμε ἀπὸ τὴν ἱστορία τοῦ Ἰσραήλ. Μήπως καὶ στὴν ἱστορία τοῦ δικοῦ μας ἔθνους, τῆς Ἑλλάδος, δὲν βλέπουμε νὰ ἐπαληθεύῃ τὸ ῥητὸ «ἐγενήθησαν ἰσχυροὶ ἐν πολέμῳ»;
⃝ Δὲν ἦταν ἥρωας τῆς πίστεως ὁ ἅγιος Δημή­τριος, ποὺ ἔδωσε τέτοιο θάρρος στὸ μαθητή του τὸ Νέστορα, ὥστε ὁ νέος αὐτὸς μὲ τὴ φω­νὴ «Θεὲ τοῦ Δημητρίου, βοήθει μοι» νὰ νική­σῃ τὸ Λυαῖο στὸ στάδιο τῆς Θεσσαλονίκης;
⃝ Ἥρωας τῆς πίστεως δὲν ἦταν ὁ Μέγας Κων­σταντῖνος, ποὺ τὸ μικρό του στράτευμα μὲ τὸ «Ἐν τού­τῳ νίκα» νίκησε παρὰ τὴν Μουλβία γέφυρα τὸ Μαξέντιο καὶ ἵδρυσε τὴ Βυζαν­τινὴ αὐτοκρατορία, ἡ ὁποία ἐπὶ χίλια χρόνια φώτισε σὰν φάρος Ἀνατολὴ καὶ Δύσι;
⃝ Ἥρωας τῆς πίστεως δὲν ἦταν ὁ Ἡράκλειος, ὁ ἄλλος Βυζαντινὸς αὐτοκράτωρ, ποὺ μὲ λίγο στρατὸ ἔφτασε ὣς τὴν Περσία, νίκησε τοὺς Πέρσες καὶ ἐλευθέρωσε τὸν τίμιο Σταυρό;
⃝ Ἥρωες τῆς πίστεως δὲν ἦταν οἱ κάτοικοι τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ποὺ χωρὶς στρατὸ ἀπέκρουσαν τὶς ἐφόδους τῶν Ἀβάρων καὶ ἄλ­λων ἀγρίων φυλῶν ψάλλοντας «Τῇ ὑπερμάχῳ στρατηγῷ τὰ νικητήρια»;
⃝ Ἀλλὰ ἥρωες τῆς πίστεως ποὺ «ἐγενήθησαν ἰσχυροὶ ἐν πολέμῳ» δὲν ἦταν, ἀγαπητοί μου, καὶ οἱ ἥρωες τοῦ ᾽21 πού, μιὰ φούχτα ἄοπλοι, κατώρθωσαν νὰ νικήσουν τὸν ἄλλο Λυαῖο καὶ Γολιάθ, τὴν Ὀθωμανικὴ αὐτοκρατορία;
⃝ Ἥρωες τῆς πίστεως δὲν ἦταν καὶ οἱ μαχηταὶ τοῦ 1912-13, ποὺ μὲ τὴ γενναιότητα καὶ ὁ­μοψυχία τους κατώρθωσαν τὴν ἡμέρα τοῦ ἁ­γίου Δημητρίου νὰ μποῦν στὴ Θεσσαλονίκη;
⃝ Ἥρωας τῆς πίστεως δὲν ἦταν ὁ ναύαρχος Κουντουργιώτης, ποὺ μὲ ἕνα μόνο καράβι, μὲ τὴν πίστι στὴν Παναγία καὶ τὸ σταυρὸ στὰ χέρια, ἀπὸ τὴ γέφυρα τοῦ «Ἀβέρωφ» κατώρθωσε νὰ μαντρώσῃ κυριολεκτικῶς μέσα στὰ Δαρ­δανέλλια ὁλόκληρο τὸν τουρκικὸ στόλο καὶ νὰ τὸν κάνῃ νὰ μὴ ξεμυτίσῃ καθόλου;
⃝ Ἥρωες τῆς πίστεως δὲν ἦταν οἱ στρατιῶ­τες τοῦ ᾽40, ποὺ ἀνέβηκαν στὰ ψηλὰ βουνὰ καὶ ἕνωσαν τὶς κορυφὲς τῆς Πίνδου μὲ τὰ ἄστρα;

* * *

Ὄντως ὅλοι αὐτοὶ «ἐγενήθησαν ἰσχυροὶ ἐν πολέμῳ» διὰ τῆς πίστεως. Ἀλλὰ θὰ μοῦ πῆτε·
–Τώρα, δόξα τῷ Θεῷ, δὲν ἔχουμε πόλεμο· πρὸς τί λοιπὸν ὁ λόγος ἐπὶ τοῦ ῥητοῦ αὐτοῦ;
Μακάρι οὔτε σεῖς οὔτε τὰ παιδιὰ οὔτε τὰ ἐγ­­γόνια σας νὰ μὴ δοῦν ποτὲ πόλεμο· ἡ εἰρήνη τοῦ Χριστοῦ νὰ βασιλεύῃ. Ἀλλ᾽ ἐάν, ἀγαπητοί μου, δὲν ἔχουμε σήμερα πόλεμο στρατιωτικό, βρισκόμαστε ὅμως ὅλοι –καὶ πρέπει νὰ τὸ συνειδητοποιήσουμε ὅσοι πιστεύουμε στὸν Ἐ­σταυρωμένο κ᾽ ἔχουμε βαπτισθῆ στὸ ὄνομα τῆς ἁγίας Τριάδος–, βρισκόμαστε σὲ ἐμπόλεμη κατάστασι· ἔχουμε πόλεμο πνευματικό.
Ἔχουμε πόλεμο ἐναντίον τῆς ἀπιστίας καὶ ἀθεΐας, ποὺ ὑψώνει τώρα θρασεῖα τὴν κεφα­λὴ καὶ ζητάει νὰ σβήσῃ ἀπὸ τὸ λεξιλόγιό μας τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ. Ἔχουμε πόλεμο ἐναν­τίον τοῦ ὑλισμοῦ, τοῦ ἀθέου κομμουνισμοῦ, τοῦ μασονισμοῦ ποὺ ξαπλώνει τὰ πλοκάμια του παντοῦ σὲ ὑπηρεσίες καὶ ὑπουργεῖα, καὶ διοικεῖ τὴν Ἑλλάδα καὶ τὸν κόσμο ὁλόκληρο.
Ἔχουμε πόλεμο ἐναντίον τῶν αἱρέσεων. Δεκάδες αἱρέσεις δροῦν ἐναντίον τῆς πίστεώς μας, ὅπως π.χ. οἱ χιλιασταί. Ἔχουμε πόλε­μο ἐναντίον ὅλων τῶν σκοτεινῶν δυνάμεων, ποὺ βάλθηκαν νὰ σβήσουν τὸ ἱστορικὸ καὶ ἔν­δοξο τοῦτο ἔθνος. Μπορεῖ νὰ κερδίσαμε τὸν πόλεμο στὰ ψηλὰ βουνά, ἀλλὰ κινδυνεύουμε νὰ χάσουμε τὴ μάχη αὐτὴ μέσα στὶς πόλεις.
Ἀλλ᾽ ἀκόμα δὲν σᾶς εἶπα τίποτα. Ὁ σκληρό­τερος πόλεμος ποὺ ἔχουμε νὰ διεξαγάγουμε δὲν εἶνε ἐναντίον αὐτῶν ποὺ ἀναφέραμε, ὄχι. Ὁ σκληρότερος πόλεμος εἶνε – ποιός; Μὴ σᾶς φανῇ παράξενο· εἶνε ὁ πόλεμος ἐναντίον τοῦ ἑαυτοῦ μας, τοῦ διεφθαρμένου ἑαυτοῦ μας· ἐναντίον τῶν κακιῶν, τῶν ἐλαττωμάτων, τῶν παθῶν, ποὺ αὐτὰ ἔγιναν οἱ νεκροθάφτες καὶ τοῦ ἔθνους μας. Ἀναφέρω ἐνδεικτικὰ τὴ διχό­νοια· αὐτή, ἡ ἑλληνικὴ διχόνοια, δὲν δίχασε τόσες φορὲς τὸ ἔθνος μας; Λοιπὸν ὁ σκληρό­τερος πόλεμος ποὺ ἔχουμε νὰ κάνουμε εἶ­νε ἐναντίον τοῦ ἑαυτοῦ μας, τῶν παθῶν μας· τῆς πλεονεξίας, τῆς ἀδικίας, τῆς ἐκμεταλλεύ­σεως, τῆς βλασφημίας, τῆς πορνείας, τῆς μοιχεί­ας, τῶν διαζυγίων, κάθε φαυλότητος καὶ ἀνομίας.
Στὸν πόλεμο αὐτὸ λίγοι στρατεύονται· λίγοι εἶνε οἱ πιστοί. Στοὺς χίλιους ὑπολογί­ζω ἕ­ναν, ποὺ τὴ νύχτα τῶν Χριστουγέννων θὰ δακρύσῃ· οἱ ἄλλοι βλέπουν τὴν ἑορτὴ ὡς εὐκαιρία γιὰ φαγοπότι, διασκέδασι καὶ ὄργια. Οἱ μεγάλοι, ἀντὶ νὰ ἐκκλησιασθοῦν, τὴ νύχτα τῶν Χριστουγέννων θὰ κάνουν ρεβεγιόν. Αὐτοὶ εἶ­νε. Ἡ Ἑλλάδα ὅμως δὲν εἶνε αὐτοί· εἶνε ὁ φτω­χός, ὁ βοσκός, ἡ γυναικούλα, τὸ ἀθῷο παιδί.
Ἀλλ᾽ ἂς εἴμαστε λίγοι. Δὲν θὰ νικήσουν οἱ πολλοί· θὰ νικήσῃ «τὸ ἀρνίον τὸ ἐσφαγμένον» (Ἀπ. 17,14), ἡ πίστις ἡ Ὀρθόδοξος. Ὅπως ὁ Κύριος ἐνίσχυσε ἐκείνους τοὺς ἥρωες τῆς πίστεως, ἔτσι θὰ ἐνισχύσῃ κ᾽ ἐμᾶς. Καὶ τότε, ὄχι πιὰ μόνο ἀ­πὸ τὴν ἱστορία καὶ τὴν ἁγία Γραφή, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὴ δική μας ζωὴ θὰ βεβαιώνεται τὸ «ἐ­γενή­θη­σαν ἰσχυροὶ ἐν πολέμῳ». Αὐτὴ εἶνε ἡ νίκη, ὁ θρίαμβος ποὺ πραγματοποιεῖ ὁ Χριστός, ποὺ ζῇ καὶ βασιλεύει εἰς τοὺς αἰῶνας σὲ κάθε γενεά.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Κωνσταντίνου Κολωνοῦ – Ἀθηνῶν τὴν 20-12-1964 πρωί. Καταγραφὴ καὶ σύντμησις 19-11-2015.
Τὴν ὁμιλία αὐτὴ μπορεῖτε νὰ τὴν ἀκούσετε χωρὶς περικοπὲς στὸ cd 107α΄Α τῆς σειρᾶς «ΦΩΝΗ ΒΟΩΝΤΟΣ» (πληροφορίες στὸ τηλέφωνο 23850-28868)