ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΕ΄ ΛΟΥΚΑ
Α΄ Τιμ. 4, 9-15
Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρινης π. Αυγουστινου Καντιωτου

Τι διαβαζεις;

«Ἕως ἔρχομαι πρόσεχε τῆ ἀναγνώσει»
(Α΄ Τιμ. 4, 13)

Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ, ἀγαπητοί μου, ὁ ἀπόστολος Παῦλος γράφει σʼ ἕνα μαθητή του. Εἶχε πολλοὺς μαθητὰς ὁ Παῦλος. Οἱ μαθηταί του ἦταν πρόσωπα, ποὺ εἶχαν πιστέψει στὸ εὐαγγέλιο, εἶχαν βαπτιστῆ, καὶ ἡ καρδιά τους καιγόταν ἀπὸ ἀγάπη στὸ Χριστό. Ἀκολουθοῦσαν τὸν Παῦλο στὶς ἀποστολικές του περιοδεῖες καὶ τὸν βοηθοῦσαν πολὺ στὸ ἔργο του. Κοντὰ στὸ μεγάλο ἀπόστολο εἶχαν γίνει κι αὐτοὶ μικροὶ ἀπόστολοι. Πολλὰ ὀφείλει ἡ Ἐκκλησία στοὺς μαθητὰς αὐτοῦς τοῦ Παύλου, ποὺ ὕστερα ἀπὸ τὸ μαρτυρικὸ θάνατό του συνέχισαν νὰ κηρύττουν τὸ Χριστὸ στὰ διάφορα μέρη.
Ἕνας διαλεχτὸς μαθητὴς τοῦ Παύλου, ποὺ ποτὲ δὲν τὸν ἐγκατέλειψε, ἀλλὰ πάντα ἔμεινε πιστὸς στὸ ἀποστολικὸ ἔργο, ἦταν καὶ ὁ Τιμόθεος. Ὁ Τιμόθεος χειροτονήθηκε ἀπʼ τὰ χέρια τοῦ ἀποστόλου Παύλου ἐπίσκοπος στὴν Ἔφεσο, σὲ μιὰ ἀπὸ τὶς μεγαλύτερες πόλεις τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ὅπου καὶ μαρτύρησε, γιατὶ ἤλεγξε κάτι καρναβάλια ποὺ γινόταν στὴν πόλι αὐτή. Ἀκοῦτε σεῖς, ποὺ σώνει καὶ καλὰ τὶς ἅγιες μέρες τοῦ Τριωδίου θέλετε νὰ κάνετε καρναβάλια, νὰ χοροπηδᾶτε, νὰ τραγουδᾶτε αἰσχρὰ τραγούδια, νὰ μεθᾶτε καὶ νὰ κυλιέστε σὰν τὰ κτήνη; Ἄν δὲν θέλετε νʼ ἀκούσετε τὸν ἐπίσκοπό σας, ἀκοῦστε τὸν ἅγιο Τιμόθεο, ποὺ ὄχι μόνο μὲ τὸ λόγο ἀλλὰ καὶ μὲ τὸ αἷμα του φωνάζει καὶ διαμαρτύρεται γιὰ τὶς εἰδωλολατρικὲς ἐκδηλώσεις τῶν ἡμερῶν μας, ὅπως εἶνε τὰ καρναβάλια.

Πρὸς τὸν Τιμόθεο λοιπόν, τὸν ἐκλεκτὸ μαθητή, γράφει ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Δίνει διάφορες συμβουλές. Γιατὶ ὁ Τιμόθεος τώρα πιὰ δὲν εἶνε ἕνας μαθητής, ἀλλὰ ἔχει ὑπεύθυνη θέσι μέσα στὴν Ἐκκλησία. Ὁ Τιμόθεος εἶνε ἐπίσκοπος, καὶ ὡς ἐπίσκοπος εἶνε ὑποχρεωμένος νὰ φροντίζῃ γιὰ τὴν πνευματικὴ πρόοδο ὅλων τῶν χριστιανῶν. Ἔχει καθῆκον νὰ ἐνισχύῃ τοὺς ἀδυνάτους, νὰ παρηγορῆ τοὺς θλιμμένους, νὰ κατηχῆ τοὺς νέους, νὰ διδάσκῃ τοὺς μεγάλους, ἄνδρες καὶ γυναῖκες, νὰ ἐλέγχῃ ἐκείνους ποὺ παρεκτρέπονται καὶ γίνονται σκάνδαλο. Ἔχει καθῆκον σὰν βοσκὸς νὰ φυλάῃ τὸ μαντρὶ τοῦ Χριστοῦ ἀπὸ τοὺς λύκους, ποὺ εἶνε ἕτοιμοι νὰ ὁρμήσουν καὶ νὰ πάρουν τὰ πρόβατα. Πρόβατα εἶνε οἱ χριστιανοί, λύκοι εἶνε οἱ αἱρετικοί, οἱ ἄνθρωποι δηλαδὴ ποὺ λένε ἀντίθετα ἀπὸ ὅ,τι διδάσκει τὸ Εὐαγγέλιο.
Ὤ πόσο λεπτή, πόσο δύσκολη εἶνε ἡ θέσι ἑνὸς ἐπισκόπου! Τί εὐθύνες ἔχει γιὰ ὅλο τὸ ποίμνιό του! Τί λόγο θὰ δώσῃ στὸ Θεὸ καὶ γιὰ μιὰ ἀκόμη ψυχή, ποὺ ἐξ αἰτίας του θὰ χαθῆ! Καὶ ἐπειδὴ κι αὐτὸς ποὺ σᾶς ἀπευθύνει τὰ λόγια αὐτὰ εἶνε ἐπίσκοπος, ἐπίσκοπος σὲ μιὰ δύσκολη ἐποχή, ἐποχὴ μεγάλης ἀπιστίας καὶ διαφθορᾶς, πολὺ σᾶς παρακαλῶ νὰ προσεύχεσθε γιὰ μένα τὸν ἐπίσκοπο. Ὅσοι ἀγαπᾶτε τὸ Χριστὸ καὶ θέλετε τὸ ἔργο τοῦ Χριστοῦ νὰ προοδεύῃ στὴν ἐπαρχία μας, παρακαλῶ μὲ δάκρυα στὰ μάτια, στὴν προσευχή σας μὴ μὲ λησμονεῖτε. Νὰ προσεύχεσθε καὶ νὰ λέτε˙ «Χριστέ, βοήθει ἐπισκόπῳ Αὐγουστίνῳ». Ἄν ἕνας Παῦλος εἶχε ἀνάγκη ἀπὸ τὶς προσευχὲς τῶν χριστιανῶν του, πόσο περισσότερο ἐμεῖς!…

* * *

Μιὰ ἀπὸ τὶς συμβουλές, ποὺ δίνει ὁ ἀπόστολος Παῦλος στὸν Τιμόθεο, εἶνε καὶ αὐτή˙ «Ἑως ἔρχομαι πρόσεχε τῆ ἀναγνώσει, τῆ παρακλήσει, τῆ διδασκαλίᾳ» (Α΄ Τιμ. 4, 13). Παιδί μου, λέει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, σοῦ συνιστῶ νὰ διαβάζῃς τὴν Ἁγία Γραφή. Ὅταν τὴ διαβάζῃς, ὅλη σου ἡ προσοχὴ νὰ εἶνε σʼ αὐτὰ ποὺ διαβάζεις. Προσεκτικὸς κʼ ἐπιμελὴς νὰ εἶσαι στὴν ἀνάγνωσί της. Καὶ ἀπὸ τὸ ἅγιο αὐτὸ βιβλίο θὰ παίρνῃς παραδείγματα γιὰ νὰ παρηγορῆς τοὺς θλιμμένους καὶ νὰ διδάσκῃς ἐκείνους ποὺ κλονίζονται στὴν πίστι κʼ ἔχουν ἀνάγκη πνευματικῆς ἐνισχύσεως.
Ἡ συμβουλὴ «Πρόσεχε τῆ ἀναγνώσει» (ἔ.ἀ.) δὲν γράφτηκε, ἀγαπητοί μου, μόνο γιὰ τὸν Τιμόθεο, τὸν ἐπίσκοπο Ἐφέσου. Γράφτηκε γιὰ ὅλους τοὺς ἐπισκόπους, γιὰ ὅλους τοὺς κληρικούς, ἀλλὰ καὶ γιὰ τοὺς λαϊκούς, ἄνδρες καὶ γυναῖκες. Ναί, στὸν καθένα χριστιανὸ σήμερα ἀπευθύνεται ὁ Παῦλος καὶ λέει˙ «Πρόσεχε τῆ ἀναγνώσει». Τὸ εἶπε γιὰ τὸν Τιμόθεο. Ἄν ζοῦσε ὅμως σήμερα ὁ Παῦλος, θὰ τὸ ἔλεγε ὄχι μιὰ φιρά, ἀλλὰ χίλιες φορὲς γιὰ τοὺς σημερινοὺς χριστιανούς, κληρικοὺς καὶ λαϊκούς. Θὰ τοὺς φώναζε˙ «Προσέξτε τί διαβάζετε!».
«Πρόσεχε τῆ ἀναγνώσει». Τότε στὴν ἐποχὴ τοῦ Παύλου, τὰ βιβλία ἦταν λίγα, σπάνια καὶ πανάκριβα. Ἀλλὰ σήμερα τὰ βιβλία εἶνε χιλιάδες καὶ ἑκατομμύρια. Κυκλοφοροῦν παντοῦ. Πουλιῶνται σὲ φτηνὴ τιμὴ καὶ μπαίνουν στὰ σπίτια ὅλων. Καὶ στὰ μέγαρα τῶν πλουσίων ἀλλὰ καὶ στὰ σπίτια τῶν φτωχῶν βρίσκεις βιβλία καὶ περιοδικά. Καὶ ὅλοι διαβάζουν. Καὶ ἐπειδὴ τὰ πιὸ πολλὰ ποὺ κυκλοφοροῦν μεταξὺ τοῦ λαοῦ μας δυστυχῶς δὲν εἶνε ὠφέλιμα, ἀλλὰ εἶνε βλαβερά, γράφουν δηλαδὴ πράγματα ποὺ σκανδαλίζουν καὶ διαφθείρουν τὴν ψυχή, ὑπάρχει μεγάλος κίνδυνος, ὅποιος διαβάζει τὰ βιβλία αὐτὰ νὰ σκανδαλισθῆ, νὰ χάσῃ τὴν πίστι του, νὰ διαφθείρῃ τὸ χαρακτῆρα του, νὰ ζημιωθῆ φοβερά. Ναί, μπορεῖ ἕνα βιβλίο, ποὺ ἔγραψε ἕνας ἄπιστος καὶ διεφθαρμένος συγγραφέας, νὰ καταστρέψῃ μιὰ ψυχή. Ὑπάρχουν βιβλία γραμμένα μὲ τόση τέχνη, ὥστε τραβᾶνε τὸν ἄνθρωπο ὅπως τὸ δόλωμα τοῦ ψαρᾶ τραβάει τὸ ψάρι. Τὰ βιβλία αὐτὰ εἶνε τὰ δολώματα τοῦ σατανᾶ. Εἶνε καταστροφὴ τῶν ἀνθρώπων, ἰδίως τῶν νέων, ποὺ δὲν εἶνε σὲ θέσι νὰ διακρίνουν ποιό βιβλίο, εἶνε ὠφέλιμο καὶ ποιό εἶνε βλαβερό.
Δυστυχῶς οἱ ἄνθρωποι δὲν προσέχουν τί διαβάζουν˙ ἐνῶ, ὅταν πρόκειται νὰ φᾶνε κάτι, προσέχουν καί, ἄν ὑποπτευθοῦν ὅτι ἡ τροφὴ εἶνε χαλασμένη καὶ κινδυνεύουν νὰ πάθουν δηλητηρίασι, δὲν τρῶνε τὴν ὕποπτη καὶ ἐπικίνδυνη τροφή. Προσεκτικοὶ τί τρῶνε οἱ ἄνθρωποι, ἀπρόσεκτοι στὸ τί διαβάζουν. Ἔτσι, χωρὶς νὰ τὸ καταλάβουν, διαβάζοντας τὰ βιβλία τῆς ἀθεΐας καὶ ἀπιστίας, ῥουφοῦν τὸ φαρμάκι ποὺ ὑπάρχει σʼ αὐτά, ἕνα φαρμάκι ποὺ εἶνε ἀλειμμένο μὲ ζάχαρη.

* * *

Ἀγαπητοί μου!
Ἕνας σοφὸς ἔλεγε ὅτι, ἐὰν ἕνας μποροῦσε νὰ πάῃ στὴν κόλασι καὶ νὰ δῆ τοὺς κολασμένους, θὰ ἄκουγε πολλοὺς ποὺ ῥίχτηκαν στὴν κόλασι νὰ κλαῖνε, νʼ ἀναστενάζουν καὶ νὰ ὁμολογοῦν, ὅτι ἡ ἀρχὴ τῆς καταστροφῆς τους ὑπῆρξε ἡ ἀνάγνωσι ἑνὸς βιβλίου, καὶ ὀνομάζοντας τὸ βιβλίο νὰ λένε˙ «Αὐτὸ τὸ βιβλίο μὲ κατέστρεψε. Καταραμένη ἡ ὥρα ποὺ τὸ πῆρα στὰ χέρια μου καὶ τὸ διάβασα!…». Καὶ ἀντιθέτως, ἄν μποροῦσε κανεὶς νὰ πᾶῃ στὸν παράδεισο καὶ νὰ δῆ ἐκεῖ τοὺς ἀνθρώπους ποὺ εὐφραίνονται καὶ ἀπολαμβάνουν τὶς ὀμορφιὲς τοῦ παραδείσου, θὰ ἔβλεπε καὶ θὰ ἄκουγε ἀναρίθμητες ψυχές, ποὺ θὰ ἔλεγαν, ὅτι ἡ ἀρχὴ τῆς σωτηρίας τους ὑπῆρξε ἕνα βιβλίο, τὸ Εὐαγγέλιο! «Ἄς εἶνε εὐλογημένη καὶ τρισευλογημένη ἡ ὥρα, ποὺ ἔπεσε στὰ χέρια μου τὸ βιβλίο αὐτό, νὰ τὸ διαβάσω καὶ νὰ κάνω ὅ,τι αὐτὸ μὲ συμβούλευε».
Ἀδελφέ! Ἄκουσε τὸν ἀπόστολο˙ «Πρόσεχε τῆ ἀναγνώσει» (ἔ.ἀ). Πέταξε, παρακαλῶ, ἀπὸ τὰ χέρια σου τὰ αἰσχρὰ βιβλία καὶ περιοδικά, καὶ ῥίξτʼ τα στὴ φωτιὰ προτοῦ αὐτὰ σὲ κάψουν. Πάρε τὴν ἁγία Γραφὴ καὶ διάβαζε μέρα νύχτα. Αὐτὸ εἶνε τὸ βιβλίο, τὸ μόνο βιβλίο, ποὺ μπορεῖ νὰ σὲ σώσῃ ἄν τὸ πιστέψῃς.

Ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ Ἐπισκόπου Αὐγουστῖνου Ν. Καντιώτου (Μητροπολίτου πρώην Φλωρίνης) »ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ», σελ. 353-358 (ἕκδοσις Γ΄ 2001).