Περίοδος Δ΄ – Ἔτος ΛΗ΄
Φλώρινα – ἀριθμ. φύλλου 2396

Τῆς ἁγίας Παρασκευῆς
Δευτέρα 26 Ἰουλίου 2021
Του Μητροπολίτου Φλωρίνης Αυγουστίνου

Η αμοιβη των αγιων

Ὁ πανάγαθος Θεός, ἀγαπητοί μου, διὰ πρε­σβειῶν τῆς ὁσιομάρτυρος ἁγίας Παρασκευῆς μᾶς ἀξιώνει νὰ συγκεντρωθοῦμε καὶ πάλι γιὰ νὰ τιμήσουμε τὴ μνήμη της. Δὲν θὰ σᾶς κουράσω· θ᾽ ἀπευθύνω λίγες λέξεις καὶ λίγες σκέψεις ἐπὶ τῆς ἑορτῆς τῆς ἁγίας.

* * *

Μερικοὶ ὑλισταὶ – ἄθεοι, ποὺ ὅλα τὰ μετροῦν μὲ τὸν πῆχυ τοῦ συμφέροντος, ρωτοῦν· Καὶ τί κερδίζει κανεὶς ἂν πηγαίνῃ στὴν ἐκ­κλησία; μὲ τὸ νὰ θρησκεύῃ ἔχει κανένα κέρδος;… Σ᾽ αὐ­τοὺς τοὺς συμφεροντολόγους ἀ­παντοῦμε.
Μάλιστα, ἀγαπητοί· ἂν θέλετε νὰ ἐξετάσου­με τὴ σχέσι μὲ τὴ θρησκεία ἀπὸ ἀπόψεως συμ­φέρον­τος, πραγματικοῦ συμφέροντος, αὐτὸς ποὺ πιστεύει, πηγαίνει στὴν ἐκκλησία, τηρεῖ τὰ λόγια τοῦ Εὐαγγελίου, ὁ πιστὸς (εἴ­τε ἄντρας εἴ­τε γυναῖκα, εἴτε φτωχὸς εἴτε πλού­σι­ος) ναὶ ἔχει κέρδος. –Τί κερδίζει; Πολλά. –Πόσα πολλά; Ἕ­­να δίνει καὶ ἑκατὸ παίρνει. –Τόσα πολλά; μὰ δὲν ὑπάρχει τράπεζα ποὺ νὰ δί­νῃς ἕνα καὶ νὰ παίρνῃς ἑκατό. Καὶ ὅμως στὴν Ἐκ­κλησία ἕ­να δίνεις – ἑκατὸ παίρνεις. Φαίνεται περίεργο αὐ­τό, φαντασία μου; Ὄχι, ἀγαπητοί, εἶνε πρα­­γμα­­τικότης. Ἐπα­ναλαμβάνω· ἕνα δίνεις – ἑ­κα­τὸ παίρνεις. –Μπο­ρεῖς νὰ τὸ ἀποδείξῃς; Μπορῶ.

Πρῶτον, μὲ τὰ λόγια τοῦ Κυρίου· τὸ εἶ­πε ὁ Χριστός, δὲν τὸ λέω ἐγώ. Κάποτε ὁ Πέτρος ἐκ μέρους ὅλων τῶν ἀποστόλων ρώτησε· –Ἐ­μεῖς, Κύ­ριε, τ᾽ ἀφήσαμε ὅλα καὶ σὲ ἀκολουθή­­σαμε· λοιπὸν τί ἔχουμε νὰ κερδίσουμε; Καὶ ὁ Χριστὸς ἀπήντησε· –Ὅποιος ἄφησε σπίτια ἢ ἀ­­δελφοὺς ἢ ἀδελφὲς ἢ πατέρα ἢ μητέρα ἢ γυ­­ναῖκα ἢ παιδιὰ ἢ χωράφια γιὰ μένα καὶ τὸ εὐ­αγγέλιό μου, θὰ λάβῃ ἑκατονταπλάσια σ᾽ αὐ­τὴ τὴ ζωὴ (σπίτια καὶ ἀδελφοὺς καὶ ἀδελφὲς καὶ πατέρα καὶ μητέρα καὶ παιδιὰ καὶ χωράφια) ἀλλὰ «μετὰ διωγμῶν», καὶ μετὰ τὴ δευτέ­ρα πα­ρουσία θὰ κληρονομήσῃ τὴν αἰώνιο ζωή. Αὐτὸ εἶπε ὁ Χριστός (βλ. Ματθ. 19,27-29. Μᾶρκ. 10, 28-30).
Ἂν καὶ πάλι δὲν τὸ πιστεύῃς, ἀπόδειξις καὶ τεκμήριο ἀναμφισβήτητο τῶν λόγων τοῦ Κυρί­ου μας εἶνε ἡ σημερινὴ ἁγία, ἡ ὁσία Παρασκευή. Γεννήθηκε στὴ ῾Ρώμη ἀπὸ τὸν Ἀγάθωνα καὶ τὴν Πολιτεία ἐπὶ αὐτοκράτορος Ἀδρι­ανοῦ (117-138 μ.Χ.). Οἱ εὐσεβεῖς ὅμως καὶ εὐκατάστατοι γονεῖς της πέθαναν σύντομα καὶ τῆς ἄ­φησαν ὅ­λη τὴν περιουσία τους. Παρ᾽ ὅλο ποὺ ἔμεινε ὀρ­φα­νὴ σὲ νεαρὴ ἡλικία, διαχειρίστηκε μὲ σύνε­σι τὰ πλούτη βοηθώντας μ᾽ αὐτὰ τοὺς φτωχοὺς καὶ ἀσπάστηκε τὴ ζωὴ τῆς ἐν Χριστῷ παρθενίας. Διαβά­ζοντας τὸν βίο της βλέπουμε ὅτι ἕ­να ἔ­δωσε – ἑ­κατὸ κέρδισε. Ποιό εἶνε τὸ ἕνα ποὺ ἔ­δωσε, καὶ ποιά τὰ ἑκατὸ ποὺ κέρδισε;
Ἡ ἁγία Παρασκευὴ δὲν ἦταν καμμιὰ γριά, σὰν κάτι ἁβροδίαιτες καλομαθημένες πού, ἀ­φοῦ γλεντήσουν τὴ ζωή, κατόπιν θυμοῦνται νὰ ζήσουν λίγο καὶ τὴ ζωὴ τοῦ Χριστοῦ· ἦταν νέα, πάνω στὸ ἄνθος τῆς ἡλικίας της. Καὶ μόνο νέα; ἦταν καὶ ὄμορφη, καλλο­νὴ στὴν ἐ­ποχή της. Καὶ μόνο καλλονή; ἦταν καὶ πλούσια, ὅπως εἴπαμε· σὰν μοναχοπαίδι ἀπέκτησε μεγάλη πε­ριουσία στὴν κοσμοκράτειρα ῾Ρώ­μη. Καὶ μόνο πλούσια; κοντὰ στὰ ἄλλα ἦταν καὶ μορφωμένη. Εἶχε δηλαδὴ ὅλα ἐκεῖνα ποὺ μαγνητίζουν τὸ μάταιο κόσμο (νιᾶτα, ὀμορφιά, πλούτη, μόρφωσι) καὶ ποὺ σπανίως τὰ βρίσκει κανεὶς συγκεν­τρωμένα στὸ ἴδιο πρόσωπο.
Αὐτὴ τὰ διέθετε ὅλα. Θὰ μποροῦ­σε λοιπὸν νὰ κάνῃ τὶς συνηθισμένες σκέψεις ποὺ κάνει κάθε κορίτσι. Θὰ μποροῦσε, ἀπὸ τὸ πλῆθος τῶν νέ­ων ποὺ τὴν πολιορκοῦσαν γιὰ ν᾽ ἀποσπάσουν ἀπὸ τὰ χείλη της ἕνα ναί, νὰ διαλέξῃ τὸν καλύ­τερο γαμπρό (ἕνα πατρίκιο, ἕνα μεγιστᾶ­­να, ἕνα στρατηγό, ἕναν ἀξιωματοῦχο τῆς ῾Ρω­μα­ϊκῆς αὐτοκρατορίας). Θὰ μποροῦσε ἀκόμα νὰ κατοικήσῃ σ᾽ ἕνα σπίτι πολυτελές, θὰ μπο­ροῦσε ν᾽ ἀποκτήσῃ παιδιὰ ὅπως εἶνε τὸ ὄνειρο κάθε γυναίκας, θὰ μποροῦσε ν᾽ ἀπολαύσῃ τὶς ἡδονὲς καὶ τὰ θέλγητρα μιᾶς ἄνετης οἰκογενειακῆς ζωῆς. Τί ἔγιναν ὅλα αὐτά, ποῦ πῆ­γαν; Τὰ θυσίασε! Καὶ αὐτὴ ἡ πλουσία κόρη τῆς ῾Ρώμης ἔγινε μιὰ φτωχή, ἔζησε ταπεινὰ καὶ στὴν ἀφάνεια, βάδισε τὸν τραχὺ καὶ δύσ­κολο δρόμο τῆς πίστεως καὶ τῆς ἀρετῆς. Αὐ­τά, ὅλα μαζί, ἦταν γι᾽ αὐτὴν τὸ ἕνα ποὺ ἔδωσε.
Καὶ ποιά ἦταν τὰ ἑκατὸ ποὺ κέρδισε; Ἂν ἡ ἁ­γία Παρασκευὴ διάλεγε τὸν ἄλλο δρόμο, τὸν συνηθισμένο, ποιό θὰ ἦταν τὸ μέλλον της; Ἔ, θὰ κατοικοῦσε εἴ­κοσι – τριάντα χρόνια σ᾽ ἕνα παλάτι, θὰ εἶχε εἴ­κοσι – τριάντα χρόνια ἕναν ἐκλεκτὸ σύζυγο, θὰ ἔβλεπε στὰ εἴκοσι – τριάν­τα χρόνια παιδιὰ καὶ ἐγγόνια· μετὰ θὰ ἐρχόταν βέβαια ὁ θάνατος, μετὰ θὰ εἶχε μιὰ τιμητικὴ κηδεία (μὲ πο­λὺ κόσμο, ἐπικήδειους λόγους, στεφάνια, τάφο μὲ μάρμαρα). Καὶ μετά; Μετὰ ὅλα θὰ τὰ σκέπαζε ἡ πλάκα τῆς λησμονιᾶς. Πόσες ὄμορφες, πλούσιες, βασίλισσες, πριγκί­πισσες δὲν πέρασαν καὶ ἔλαμψαν σὰν μετέωρα στὴν ἱστορία! Ποῦ εἶνε τώρα ὅλες ἐκεῖνες; ποῦ εἶνε οἱ ὀμορφιές, τὰ πλούτη, οἱ θησαυ­ροί, οἱ δόξες τους; Ἄντε στὸ νεκροταφεῖο καὶ ἂν μπορῇς βρὲς μέσα στὰ κόκκαλα ποιά ἦταν πλούσια ἢ φτωχιά, νέα ἢ γριά. «Τὰ πάντα μαται­ότης» (Ἐκκλ. 1,2) καὶ «Πάντα ματαιότης τὰ ἀν­θρώπινα…» (νεκρ. ἀκολ.). Αὐτὰ ὅλα τὰ θυσί­ασε ἀδιστάκτως ἡ ἁγία Παρασκευή, ὡς κάτι πολὺ εὔ­κολο. Τί λοιπὸν κέρδισε;
Θυσίασε τὰ νιᾶτα της, ποὺ δὲν θὰ τὰ εἶχε ἀ­σφαλῶς ἐφ᾽ ὅρου ζωῆς ἐπὶ τῆς γῆς. Τώρα ὅ­μως ἔχει εἰσέλθει στὴν ἀγέραστη ζωὴ τῆς οὐ­ρα­νίου βασιλείας, ὅπου ὅλοι ἐκεῖ ἔχουν μία ἡ­λικία, τὰ πρόσωπα λάμπουν ἀπὸ τὴ θεία χάρι· ὁ πανδαμάτωρ χρόνος δὲν ἔχει ἐκεῖ ἰσχύ.
Παρέβλεψε τὸ κάλλος τοῦ σώματος. Καὶ τώρα κατέκτησε ἕνα ἄλλο κάλλος, γιὰ τὸ ὁ­ποῖο τὴ θαυμάζει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτω­λὸς καὶ λέει γι᾽ αὐτὴν στὶς Διδαχές του· «Μετε­χει­ρίζετο ὡς φτιασίδια τὰ δάκρυα, ἐνθυμου­­μένη τὰς ἁ­μαρτίας της. Ὡς σκουλαρίκια εἶχε τὰ ὦτά της ἀνοικτὰ διὰ ν᾽ ἀκούῃ τὰς ἁγί­ας Γρα­φάς. Ὡς κορ­δόνι (=περιδέραιο, κολλιέ) εἶχε τὰς πολλὰς νηστείας, ὁποὺ ἔκαμνον τὸν λαιμόν της καὶ ἔ­λαμπεν ὡς ὁ ἥλιος. Ὡς δακτυ­­λίδια τοὺς κόμ­πους τῶν δακτύλων της ἀ­πὸ τὰς πολλὰς μετανοίας ὁποὺ ἔκαμνεν. Ὡς χρυ­σοῦν ζωνάριον τὴν παρθενίαν ὁποὺ ἐφύλαξεν εἰς ὅ­λην της τὴν ζωήν. Ὡς φόρεμα τὴν ἐν­τρο­πὴν ὁ­ποὺ εἶχεν εἰς τὸν ἑαυτόν της καὶ ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ τὴν ἐ­σκέπαζεν. Ἔτσι ἐ­στο­λίζετο ἡ ἁγία» (ἡμέτ. βιβλ. Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, Ἀθῆναι 201331, σσ. 138-9).
Ἄφησε πλούτη καὶ τὸ πατρικὸ παλάτι. Καὶ κοι­τάξτε τώρα πό­σα πλούτη καὶ παλάτια ἔχει! Καμμιά βασίλισσα στὸν κόσμο δὲν ἔ­χει τόσα παλάτια ὅσα ἔχει ἡ ἁγία Παρασκευή· παλάτια της εἶνε οἱ ναοί, οἱ ἐκκλησί­ες καὶ τὰ μοναστή­ρια, ποὺ ὁ χριστιανικὸς λαὸς ἔ­χτισε καὶ χτίζει ἐπ᾽ ὀνόμα­τί της. Μόνο στὴν Ἑλλάδα ἔχει ἑκατον­τάδες ἐκκλησιές (στὴ Μακεδονία, στὴ Θρᾴ­κη, στὴν Ἤπειρο, στὴν Κρήτη, στὴν Κύπρο, στὴ Βόρειο Ἤπειρο, στὴ ῾Ρού­με­λη, στὸ Μοριά, στὸ Αἰγαῖο, στὸ Ἰόνιο, παν­τοῦ).
Ὅσο γιὰ τὴ μόρφωσι ποὺ εἶχε λάβει λέει πάλι ὁ ἅγιος Κοσμᾶς στὶς Διδαχές του· «Ἔτσι, ἀδελφοί μου, ἡ ἁγία Παρασκευὴ ἔμαθε γράμματα καὶ ἔγινε σοφωτάτη» (ἔ.ἀ. σ. 139). Τώρα ὅμως, ποὺ βρίσκεται στὴ χώρα τῶν ζώντων, διὰ τῆς ἑνώσεώς της μὲ τὸν παντογνώστη Κύριο καὶ μὲ τὸ φῶς τῆς θείας χάριτος, βρῆκε τὴν τέ­λεια σοφία καὶ κατέκτησε τὴν ἀληθινὴ γνῶσι.
Νά γιατί στὴν ἀρχή, ἀπαν­τώντας σ᾽ αὐτοὺς ποὺ μετροῦν τὰ πάντα μὲ τὸν πῆχυ τοῦ συμφέ­ροντος, εἶπα ὅτι οἱ πιστοὶ ἀμείβονται ἑκατον­ταπλασίως γιὰ ὅ,τι προσφέρουν στὸ Θεό.

* * *

Ἀπὸ τὸ μαρτύριο τῆς ἁγίας Πα­ρασκευῆς πέρα­σαν, ἀδελφοί μου 19 αἰ­ῶνες. Βασίλισσες λη­σμονήθηκαν, ἐκείνη δὲν λησμονήθηκε.
Ἐκείνη ἄφησε τὴν κατὰ σάρκα συγγένεια. Καὶ νά τώρα ὅλοι ἐσεῖς ποὺ τὴν τιμᾶτε, εἶστε παιδιὰ καὶ οἰκεῖοι της. Ποιά μάνα, ὁσοδήποτε πολύτοκη καὶ πολύτεκνη κι ἂν εἶνε, ἔχει τόσα παιδιά; Οἱ Χριστιανοὶ εἶνε ἡ μεγάλη οἰκογένεια τῆς ἁγίας Παρασκευῆς. Ἀπολαμβάνει τὸν σεβασμό, τὴν τιμὴ καὶ τὴν ἀγάπη ὅλων μας. Καὶ αὐτὴ ἡ τιμὴ ἀπὸ ἐμᾶς τοὺς ἐπὶ τῆς γῆς εἶνε μικρὴ μπροστὰ στὴν οὐράνια δόξα ποὺ ἔχει καὶ ποὺ θ᾽ ἀπολαύσῃ στὴν αἰωνιότητα.
Ἡ μητρόπολις Φλωρίνης περιβάλλει μὲ τι­μὴ καὶ σεβασμὸ τὴν ἁγία Παρασκευὴ ἀπὸ πο­λὺ παλαιά. Ἀπόδειξις ὅτι ἔχουμε καὶ χωριὸ πα­ραμεθόριο μὲ τὸ ὄνομα Ἁγία Παρασκευή, καὶ μοναστήρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς κοντὰ στὴν Πτολεμαΐδα, ἀλλὰ καὶ ναὸ μεγάλο τῆς Ἁ­γίας Παρασκευῆς μέσα στὴν πόλι τῆς Φλωρίνης. Τὸ 1933 ἕνας εὐ­σε­βὴς Ἕλληνας ἀξιωματικός, ὁ διοικητὴς τῆς φρουρᾶς Φλωρίνης συνταγματάρχης Χρῆστος Φιωτάκης, διὰ συν­δρομῆς ὅλων τῶν κατοίκων τῆς πόλεως ἔκτισε μικρὴ ἐκκλησία στὴ θέσι τοῦ σημερινοῦ με­γάλου ναοῦ. Σ᾽ ἐκείνη τὴν ἐκκλησία πόσα δάκρυα δὲν χύθηκαν τὶς ἡμέρες τοῦ Ἀλβανικοῦ ἔπους! Πόσες μανάδες καὶ σύζυγοι δὲν γονάτιζαν καὶ παρακαλοῦσαν τὴν ἁγία Παρασκευὴ γιὰ τὰ παιδιὰ καὶ τοὺς ἄντρες τους, ἀ­ξι­ωματικοὺς καὶ στρατιῶτες ποὺ ἐπάνω στὰ ψηλὰ βου­νὰ ἔγραψαν τὶς ὡραιότερες σελίδες!
Δόξα στὴν ἁγία Τριάδα καὶ τιμὴ στὴν ἁγία Παρασκευὴ καὶ τοὺς ἁγίους Πάντας· ἀμήν.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Παρασκευῆς πόλεως Φλωρίνης τὴν Παρασκευὴ 25-7-1969 στὸν ἑσπερινό. Καταγραφὴ καὶ σύντμησις 18-6-2021.