Η ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗ ΠΕΡΙΚΟΠΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΣΤ΄ΜΑΤΘΑΙΟΥ (Ματθ. 9,1-8) 2. Θανατος στην αμαρτια δια της μετανοιας!
Η ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗ ΠΕΡΙΚΟΠΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΣΤ΄ΜΑΤΘΑΙΟΥ
Κατά Ματθαίον, κεφ. Θ΄, εδάφια 1-8
1 Καί ἐμβὰς εἰς πλοῖον διεπέρασε καὶ ἦλθεν εἰς τὴν ἰδίαν πόλιν. 2 Καὶ ἰδοὺ προσέφερον αὐτῷ παραλυτικὸν ἐπὶ κλίνης βεβλημένον· καὶ ἰδὼν ὁ ᾿Ιησοῦς τὴν πίστιν αὐτῶν εἶπε τῷ παραλυτικῷ· θάρσει, τέκνον· ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου. 3 καὶ ἰδού τινες τῶν γραμματέων εἶπον ἐν ἑαυτοῖς· οὗτος βλασφημεῖ. 4 καὶ ἰδὼν ὁ ᾿Ιησοῦς τὰς ἐνθυμήσεις αὐτῶν εἶπεν· ἵνα τί ὑμεῖς ἐνθυμεῖσθε πονηρὰ ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν; 5 τί γάρ ἐστιν εὐκοπώτερον, εἰπεῖν, ἀφέωνταί σου αἱ ἁμαρτίαι, ἢ εἰπεῖν, ἔγειρε καὶ περιπάτει; 6 ἵνα δὲ εἰδῆτε ὅτι ἐξουσίαν ἔχει ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπὶ τῆς γῆς ἀφιέναι ἁμαρτίας τότε λέγει τῷ παραλυτικῷ· ἐγερθεὶς ἆρόν σου τὴν κλίνην καὶ ὕπαγε εἰς τὸν οἶκόν σου. 7 καὶ ἐγερθεὶς ἀπῆλθεν εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ. 8 ἰδόντες δὲ οἱ ὄχλοι ἐθαύμασαν καὶ ἐδόξασαν τὸν Θεὸν τὸν δόντα ἐξουσίαν τοιαύτην τοῖς ἀνθρώποις.
Περίοδος Δ΄ – Ἔτος ΛΗ΄
Φλώρινα – ἀριθμ. φύλλου 2398
Κυριακὴ ΣΤ΄ Ματθαίου (Ματθ. 9,1-8)
1 Αὐγούστου 2021
Του Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου
Θανατος στην αμαρτια δια της μετανοιας!
Ὁ ἄνθρωπος, ἀγαπητοί μου, πλάστηκε ἀπὸ τὸ Θεὸ γιὰ νὰ ζῇ εὐτυχισμένος. Κι ὅσο ἔμενε προσηλωμένος στὸ ἅγιο θέλημά του ἦταν ὄντως εὐτυχισμένος. Ζοῦσε μέσα στὸν παράδεισο. Ἐκεῖ τὰ εἶχε ὅλα ἄφθονα· δὲν ὑπῆρχαν οὔτε κόποι γιὰ τὴ συντήρησί του, οὔτε μικρόβια καὶ ἀσθένειες, οὔτε ὁ θάνατος. Ὅταν ὅμως ἀθέτησε τὴν ἐντολὴ τοῦ Θεοῦ, ὅταν δηλαδὴ ἔπεσε στὴν ἁμαρτία, τότε ἐκδιώχθηκε ἀπὸ ἐκεῖνο τὸν ἰδανικὸ τόπο τῆς χαρᾶς καὶ εὐτυχίας, καὶ βρέθηκε στὴ γῆ αὐτὴ τοῦ μόχθου καὶ τοῦ πόνου, τῶν στεναγμῶν καὶ τῶν θρήνων. Ἐδῶ ἡ ζωή του ἄλλαξε ῥιζικά. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ στὴν ἐκκλησιαστικὴ καὶ θεολογικὴ γλῶσσα λέγεται πτῶσις τοῦ ἀνθρώπου.
Μετὰ τὴν πτῶσι μαζὶ μὲ τὴν ἁμαρτία μπῆκαν πλέον στὴ φύσι καὶ στὴ ζωὴ τῶν θνητῶν ὅλα τὰ κακά. Στὸ ἑξῆς ἰσχύει ἡ πανανθρώπινη καὶ διαχρονικὴ διαπίστωσι, ὅτι τὴν ἁμαρτία, ἀργὰ ἢ γρήγορα, ἀκολουθεῖ πάντοτε ἡ δυστυχία· ὅπου ἁμαρτία, ἐκεῖ καὶ δυστυχία.
Καὶ ποιά εἶνε τὰ κακὰ ποὺ μπῆκαν στὴ ζωὴ μετὰ τὴν πτῶσι; Εἶνε ὁ ἀγωνιώδης κόπος, ἡ ἀγχώδης ταλαιπωρία, ἡ φθορὰ ποὺ φέρνει τὶς ποικίλες ἀσθένειες στὸ σῶμα, τὰ γηρατειά, καὶ τέλος ὁ πικρὸς θάνατος. Μεγάλη δυσκολία τῆς ζωῆς εἶνε ὅτι ἡ φύσις ἀγρίεψε. Ἀπέναντι στὸν ἀντάρτη ἄνθρωπο, ποὺ ἐνῷ ὁ Θεὸς τὸν ἔκανε βασιλιᾶ τῆς γῆς αὐτὸς σήκωσε κεφάλι κατὰ τοῦ Εὐεργέτου, δικαίως μὲ τὴ σειρά της σήκωσε ἀνταρσία ἡ φύσις. Πρὸ τῆς πτώσεως ὅλα ἦταν ἥμερα, φιλικά, ὑπηρετικά· μετὰ τὴν πτῶσι ἔγιναν δύστροπα, ἀπαιτεῖται φροντίδα γιὰ νὰ μποῦν στὴν ὑπηρεσία του. Τὰ ζῷα συχνὰ τὸν ἀποφεύγουν, τὸν φοβοῦνται· ὡρισμένα ὅμως κάνουν αὐτὸν νὰ φοβᾶται καὶ τὸν ἀπειλοῦν (λιοντάρια, τίγρεις, φίδια). Ἐπαναστατοῦν κατὰ τοῦ ἐπαναστάτου. Κι αὐτὴ ἀκόμα ἡ γῆ ποὺ πατοῦν τὰ πόδια του ἀγρίεψε· ὁ Δημιουργὸς τῶν ὅλων τὴν ἄφησε τώρα νὰ βγάλῃ ἀγκάθια καὶ τριβόλια· στὸ ἑξῆς ὁ ἄνθρωπος πρέπει νὰ κοπιάζῃ πολὺ γιὰ νὰ κερδίζῃ τὸ καθημερινό του ψωμί.
Ἀπὸ ποῦ προῆλθαν ὅλα αὐτὰ τὰ κακά; Πηγὴ ὅλων εἶνε μία, ἡ ἁμαρτία. Μπορεῖ νὰ κλείσῃ ἡ πηγὴ αὐτή; Ἂν μπορέσῃ, τότε ἔπαυσαν ὅλα τὰ κακά. Ὅτι αὐτὸ εἶνε ἀλήθεια μποροῦμε νὰ τὸ δοῦμε σὲ πολλὲς περιπτώσεις. Ἀφήνοντας ὅμως τὶς ἄλλες ἔχουμε μπροστά μας τώρα μία περίπτωσι· αὐτὴν ποὺ ἀναφέρει τὸ ἱερὸ εὐαγγέλιο σήμερα. Τί μᾶς λέει λοιπόν;
* * *
Ζοῦσε στὴν Καπερναοὺμ τῆς Γαλιλαίας, ἕνας νέος. Ἀρχικὰ ἦταν ὑγιής, χαρὰ τοῦ σπιτιοῦ του. Ἀλλὰ στὰ χρόνια τῆς νεανικῆς ζωηρότητος ξέφυγε, ἔπεσε στὴν ἁμαρτία καὶ ἔζησε μὲ ἀσωτία. Διασκεδάσεις – ξενύχτια – γυναῖκες – πιοτό, αὐτὰ τοῦ σακάτεψαν τὴν ὑγεία. Καὶ καθὼς τὸ κακὸ συνεχιζόταν, τὸ κορμί του παρέλυσε κ᾽ ἔπεσε πιὰ στὸ κρεβάτι. Τί δυστυχία, αὐτὸς ὁ ἀετός, τώρα νὰ μὴ μπορῇ νὰ κουνηθῇ! Ἔμενε ἀκίνητος· ὅπως ἕνα ἄγαλμα ἐὰν δὲν τὸ μετακινήσουν μένει ἀσάλευτο, ἔτσι κι αὐτὸς ἐὰν δὲν τὸν βοηθοῦσε κάποιος δὲν μποροῦσε νὰ σαλέψῃ ἀπὸ τὴ θέσι του.
Ἔμεινε χρόνια στὸ κρεβάτι. Στὸ μεγάλο ἐκεῖνο διάστημα ἔνιωσε πόσο μεγάλο κακὸ εἶνε ἡ ἁμαρτία. Τότε τὴ σιχάθηκε καὶ τὴ μίσησε. Ἄχ –θά ᾽λεγε ἐκεῖ στὸ κρεβάτι– τί μοῦ ἔκανε ἡ ἁμαρτία! ἤμουν γερὸς καὶ καθαρὸς σὰν τὸ χιόνι, καὶ κατάντησα ἄχρηστος καὶ μαῦρος σὰν τὸν κόρακα· ἤμουν ἕνα δυνατὸ παλληκάρι, κ᾽ ἔμεινα ἕνα ἐρείπιο· ἤμουν ἡ χαρὰ καὶ τὸ στήριγμα τοῦ σπιτοῦ μας, καὶ ἔγινα ἡ θλῖψι ὅλων ὅσοι μ᾽ ἀγαποῦν…
Αὐτὰ σκεπτόταν πάνω στὸ κρεβάτι του ὁ παράλυτος. Εἶχε πλέον μετανοήσει βαθειά· εἶχε μισήσει τὸ ἁμαρτωλὸ παρελθόν του, ἤθελε μιὰ ἄλλη ζωή, καθαρὴ καὶ εἰρηνική.
Ἄκουσε τότε γιὰ τὸν Ἰησοῦ τὸ Ναζωραῖο καὶ γιὰ τὶς θεραπεῖες ποὺ ἔκανε. Ἕνα πρωὶ λοιπὸν εἶπε ἀποφασιστικὰ στοὺς δικούς του· –Θέλω νὰ μὲ πᾶτε κοντὰ στὸ μεγάλο Γιατρό. –Ποιός εἶνε, παιδί μου, αὐτὸς ὁ Γιατρός; τὸν ρώτησαν. Κι αὐτὸς τοὺς εἶπε· –Ὁ Ἰησοῦς Χριστός· ἀκούω ὅτι αὐτὸς ἔχει τὴ δύναμι νὰ θεραπεύῃ σώματα καὶ ψυχές. Γρήγορα βρέθηκαν τέσσερις φίλοι πρόθυμοι νὰ βοηθήσουν. Τὸν σηκώνουν ὅπως ἦταν μὲ τὸ κρεβάτι καὶ τὸν πηγαίνουν ἐκεῖ ποὺ δίδασκε ὁ Χριστός.
Ὁ Κύριος, ὡς καρδιογνώστης –βλέπει τὴν καρδιά μας ὅπως ἐμεῖς βλέπουμε τὸ πρόσωπο τῶν ἄλλων–, ὡς καρδιογνώστης λοιπὸν εἶδε τὴ μετάνοια τοῦ παραλύτου γιὰ τὶς ἁμαρτίες τῆς νεότητός του, εἶδε τὴν πίστι του σ᾽ αὐτόν, εἶδε καὶ τὴν πίστι καὶ τὴν καλωσύνη καὶ τῶν φίλων ποὺ τὸν εἶχαν μεταφέρει, καὶ μὲ τὴ γλυκειά του φωνὴ τοῦ λέει· –Παιδί μου, ἔχε θάρρος: σοῦ συγχωρῶ τὶς ἁμαρτίες σου» (Ματθ. 9,2).
Δὲν προχωροῦμε πιὸ κάτω· ἂς μείνουμε στὸ σημεῖο αὐτό.
* * *
Αὐτὸς ὁ λόγος, ἀδελφοί μου, «Σοῦ συγχωρῶ τὶς ἁμαρτίες σου», εἶνε ἡ πιὸ γλυκειὰ φωνὴ τοῦ Κυρίου. Αὐτὴ ἡ συγχώρησις εἶνε ἡ πιὸ μεγάλη δωρεὰ ποὺ κάνει ὁ Χριστὸς στὸν ἁμαρτωλὸ ἄνθρωπο. Καὶ οἱ ἄλλες δωρεές του εἶνε μεγάλες, μὰ μπροστὰ σ᾽ αὐτὴν εἶνε μικρές. Πῶς νὰ σᾶς δείξω τὸ μεγαλεῖο της;
Δωρεὰ εἶνε νὰ εἶσαι φυλακισμένος ἰσόβια μέσα σὲ μιὰ σκοτεινὴ φυλακή, ἐκεῖ νὰ κινδυνεύῃς νὰ σαπίσῃς, καὶ αἴφνης νὰ ἔρθῃ ἕνας βασιλιᾶς, ν᾽ ἀνοίξῃ τὴ φυλακή σου καὶ νὰ σοῦ πῇ· Σὲ ἀποφυλακίζω, εἶσαι ἐλεύθερος! Δωρεὰ εἶνε αὐτή· ἀλλὰ πιὸ μεγάλη εἶνε ἡ ἄφεσις, ἡ συγχώρησις τῶν ἁμαρτιῶν μας. Γιατί; Διότι ἡ ἁμαρτία εἶνε ἡ χειρότερη φυλακὴ στὸν κόσμο αὐτόν. Ἐκεῖνος ποὺ μετανοεῖ κι ἀκούει τὸ «Τέκνον· ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου» (ἔ.ἀ.), αὐτὸς ἀπελευθερώνεται ἀπὸ τὸ Χριστό.
Δωρεὰ εἶνε νὰ εἶσαι χρεωμένος, νὰ ἔχῃς βάλει ὑποθήκη τὸ σπίτι, τὸ χωράφι, τὸ κατάστημά σου, νά ᾽νε ἕτοιμοι οἱ δανεισταί σου νὰ σὲ πετάξουν στὸ δρόμο, καὶ αἴφνης νὰ ἔρθῃ κάποιος καὶ νὰ σοῦ πῇ· Ἀδερφέ μου, ἐγὼ ἀναλαμβάνω νὰ πληρώσω ὅλα τὰ χρέη σου! Ἀνέλπιστη θὰ σοῦ φανῇ ἡ χειρονομία του καὶ μεγάλη θὰ εἶνε ἀσφαλῶς ἡ χαρά σου. Ἀλλὰ νὰ ξέρῃς ὅτι πιὸ μεγάλη εἶνε ἡ δωρεὰ ποὺ σοῦ κάνει ὁ Χριστὸς ὅταν σὲ συγχωρεῖ. Γιατί; Διότι ἡ ἁμαρτία εἶνε τὸ βαρύτερο χρέος· καὶ τὸ χρέος αὐτὸ μόνο Ἐκεῖνος μπορεῖ νὰ τὸ πληρώσῃ. Καὶ τὸ πλήρωσε. Πῶς; Μὲ τὸ ἴδιο τὸ αἷμα του ἐκεῖ στὸ βράχο τοῦ Γολγοθᾶ. Ὅποιος γονατίζει μετανοημένος ἐμπρὸς στὸ σταυρό, ἀκούει αὐτὸ ποὺ ἄκουσε ὁ παράλυτος· Παιδί μου, οἱ δαίμονες σὲ ἔχουν χρεωμένο μὲ ἑκατομμύρια, ἐγὼ ὅμως σοῦ τὰ διαγράφω!
Δωρεὰ εἶνε νὰ εἶσαι ἄρρωστος στὸ κρεβάτι, νὰ ἔχῃς ξοδέψει μιὰ ὁλόκληρη περιουσία σὲ γιατροὺς καὶ φάρμακα χωρὶς ὡστόσο νὰ βρῇς γιατρειὰ καί, ἐνῷ κινδυνεύεις νὰ πεθάνῃς, αἴφνης νὰ ἔρθῃ ἕνας καὶ νὰ σοῦ πῇ· Ἐγὼ σὲ θεραπεύω, σήκω ἀμέσως ἐπάνω, δὲν ἔχεις τίποτε! Μὲ τέτοια θεραπεία ἡ χαρά σου θά ᾽νε βέβαια ἀπερίγραπτη. Ἀλλά, ἀδελφέ μου, ἡ ἄφεσι τῶν ἁμαρτημάτων ποὺ χαρίζει ὁ Χριστὸς εἶνε δῶρο πιὸ μεγάλο. Γιατί; Διότι ἡ ἁμαρτία, ὡς ἀσθένεια τῆς ἀθάνατης ψυχῆς, εἶνε πιὸ βαρειὰ ἀπὸ τὶς ἀσθένειες τοῦ σώματος (καρκίνο, φθίσι κ.τ.λ.)· καὶ τὴν ἀσθένεια τῆς ἁμαρτίας τὴ θεραπεύει μόνο Αὐτός, κανείς ἄλλος.
* * *
Ὁ Χριστός, ἀγαπητοί μου, ὅπως βλέπουμε στὸ σημερινὸ εὐαγγέλιο, δὲν θεραπεύει μόνο τὴν ψυχή, θεραπεύει καὶ τὸ σῶμα. Ἡ ψυχὴ ὅμως ἔχει τὴν προτεραιότητα· γι᾽ αὐτὸ πρῶτα θεράπευσε τὴν ψυχὴ τοῦ παραλυτικοῦ μὲ τὴ συγχώρησι τῶν ἁμαρτιῶν, καὶ κατόπιν τοῦ χάρισε τὴν ὑγεία τοῦ σώματος· ἀμέσως, χωρὶς φάρμακα, χωρὶς ἐγχείρησι, χωρὶς πόνο καὶ αἵματα, μόνο μ᾽ ἕνα λόγο. Μιὰ ἐντολὴ ἔδωσε· Σήκω πάνω, πάρε τὸ κρεβάτι σου καὶ πήγαινε στὸ σπίτι σου (βλ. ἔ.ἀ. 9,6). Καὶ ὤ τοῦ θαύματος! μπροστὰ σὲ ὅλους ὁ κατάκοιτος σηκώθηκε, πῆρε στὸν ὦμο τὸ κρεβάτι του, καὶ μὲ χαρὰ ἔτρεξε στοὺς δρόμους δοξάζοντας τὸν Κύριο.
Ὁ Κύριος, λοιπόν, δὲν ἀδιαφορεῖ καὶ γιὰ τὶς ὑλικὲς καὶ σωματικὲς ἀνάγκες, προηγοῦνται ὅμως οἱ ἀνάγκες τῆς ψυχῆς. Ἑπομένως κ᾽ ἐμεῖς ἂς φροντίζουμε πρῶτα γιὰ τὴν ψυχὴ καὶ μετὰ γιὰ τὸ σῶμα. Ὅπως εἴπαμε, ἡ ἁμαρτία εἶνε ἡ πηγὴ καὶ ἡ αἰτία ὅλων τῶν κακῶν· αὐτὴ γεννᾷ καὶ τὶς ἀσθένειες. Ρωτῆστε τοὺς γιατροὺς καὶ θὰ σᾶς ποῦν πόσες ἀσθένειες φέρνει π.χ. ἡ ἀκολασία ἢ ὁ ἀλκοολισμὸς καὶ ἡ μέθη, ἢ ἡ λαιμαργία καὶ ἡ γαστριμαργία κ.λπ..
Τί νομίζετε; παιδιὰ τῆς ἁμαρτίας εἶνε ὅλα τὰ νοσήματα καὶ οἱ παθήσεις. Τὸ δὲ χειρότερο τέκνο της εἶνε ὁ θάνατος· ἡ ἁμαρτία γεννᾷ θάνατο (βλ. ῾Ρωμ. 6,23). Γι᾽ αὐτὸ εἶνε ἀνάγκη νὰ φύγῃ ἀπὸ τὴ μέσῃ ἡ ἁμαρτία. Καὶ τί ἐξαλείφει τὴν ἁμαρτία; Ἡ μετάνοια καὶ ἐξομολόγησις, ἡ ὁποία παρέχει τὴ συγχώρησι τῶν ἁμαρτιῶν.
Θέλεις τὴ σωτηρία; Κάνε ἕνα …φόνο! – φόνο εὐλογημένο· φόνευσε τὴν ἁμαρτία μὲ μιὰ εἰλικρινῆ μετάνοια. Τότε θὰ δῇς πόσο ἀλλάζει ἡ ζωή· θὰ ἔχῃς εἰρήνη στὴν ψυχή, ἀγάπη μὲ ὅλους, κάθε εὐλογία τοῦ οὐρανοῦ.
(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
Ἀπὸ τὸ χειρόγραφο ὁμιλίας, ἡ ὁποία ἔγινε σὲ ἄγνωστο ἱ. ναὸ τῆς ἱ. μητροπόλεως Αἰτωλίας & Ἀκαρνανίας καὶ πιθανῶς τὴν Τρίτη 24-7-1938. Ἀνάγνωσις, στοιχειοθεσία, μεταφορὰ σὲ ἁπλῆ γλῶσσα καὶ ἀναπλήρωσις 1-7-2021.
Ερμηνευτική απόδοση της περικοπης από τον μακαριστό Παν.Τρεμπέλα
1 Και αφού μπήκε σε ένα πλοίο, πέρασε στην απέναντι όχθη της λίμνης, και ήλθε στη δική του πόλη, την Καπερναούμ. 2 Τότε Του έφεραν έναν παράλυτο, που τον είχαν βάλει πάνω σε ένα κρεβάτι. Και καθώς ο Ιησούς είδε την πίστη που είχε και ο παράλυτος κaι εκείνοι που τον μετέφεραν, είπε στον παράλυτο, ο οποίος ανησυχούσε και φοβόταν μήπως οι αμαρτίες του γίνουν εμπόδιο στη θεραπεία του: «Έχε θάρρος, παιδί μου˙ σου έχουν συγχωρηθεί οι αμαρτίες σου». 3 Τότε όμως μερικοί από τους γραμματείς είπαν μέσα τους: «Αυτός βλασφημεί, διότι σφετερίζεται δικαίωμα που μόνον ο Θεός έχει». 4 Ο Ιησούς την ίδια στιγμή είδε στα βάθη της καρδιάς τους τις σκέψεις τους και είπε: «Γιατί κάνετε μέσα στις καρδιές σας σκέψεις πονηρές και κακοπροαίρετες; 5 Και είναι πράγματι οι σκέψεις σας αυτές κακόβουλες και κακοπροαίρετες, διότι, τι είναι ευκολότερο να πει κανείς: “Eίναι συγχωρημένες οι αμαρτίες σου”, ή να πει: “Σήκω όρθιος και περπάτα;” Εσείς θεωρείτε δυσκολότερο αυτό το τελευταίο. 6 Για να μάθετε λοιπόν τώρα ότι ο υιός του ανθρώπου, ο Μεσσίας, ο εκπρόσωπος της ανθρωπότητας και ένδοξος Κριτής της κατά τη δευτέρα παρουσία Του, έχει εξουσία να συγχωρεί στη γη τις αμαρτίες των ανθρώπων”- τότε λέει στον παράλυτο: “Σήκω όρθιος και πάρε στους ώμους σου το κρεβάτι σου και πήγαινε στο σπίτι σου”». 7 Και πραγματικά εκείνος σηκώθηκε και πήγε στο σπίτι του. 8 Όταν λοιπόν τα πλήθη του λαού είδαν αυτό που έγινε, θαύμασαν και δόξασαν τον Θεό, ο Οποίος έδωσε διαμέσου του Χριστού στους ανθρώπους τέτοια εξουσία, να συγχωρούνται δηλαδή οι αμαρτίες, και συγχρόνως να γιατρεύονται με έναν λόγο αθεράπευτες ασθένειες του σώματος.
Add A Comment
You must be logged in to post a comment.