Απόσπασμα τοῦ βιβλίου: «ΦΑΚΕΛΟΣ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ· Μὲ τὴ δρᾶσι τοῦ ἱεροκήρυκα π. Αὐγουστίνου Καντιώτου τὰ χρόνια τῆς Κατοχῆς (1942-46) στὴ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ», σελ. 21-23

 ΗΡΩΑΣ ΤΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΥ ΑΓΩΝΑ

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΦΛΩΡΙΝΗΣ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ ΚΑΝΤΙΩΤΗΣ

Ἐπίσημα ἔγγραφα καὶ ἀπόρρητες ἐπιστολὲς

…Στὴν ἐπιστολὴ ποὺ ἀκολουθεῖ ὁ ταγματάρχης τῆς Χωροφυλακῆς Φλωρίνης Κων. Κανᾶς ἐνημερώνει γιὰ ἕνα συγκλονιστικὸ γεγονὸς ποὺ συνέβη στὴ Φλώρινα: Ὁ διχασμένος λαός, μέσα σὲ δύο μῆνες ἑνώθηκε ὡς «μία οἰκογένεια ἀληθινὰ πατριαρχική» καὶ ἡ ξένη προπαγάνδα ἔπαθε πανωλεθρία. «Ὅλοι διερωτῶνται ποιός τοὺς ἄλλαξε»;
Διαβάστε ἀπόσπασμα ἐπιστολῆς τοῦ 1943

ΑΠΟΡΡΗΤΟ, Ἀριθ. Ἐμπιστευτικῆς 347, 12.3.43

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ – ΔΙΟΙΚΗΣΙΣ ΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗΣ ΦΛΩΡΙΝΗΣ
Γραφεῖον Εἰδικῆς Ἀσφαλείας, Ἀριθ. 85/52/3

Ἐν Φλωρίνῃ τῇ 26ῃ Φεβρουαρίου 1943

Πρὸς ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ – Διεύθυνσι Ἀσφαλείας ΑΘΗΝΑΣ

«Ἐθνικὴ καὶ θρησκευτικὴ ἐργασία τοῦ Ἱεροκήρυκος Αὐγουστίνου Καντιώτου»
Λαμβάνω τὴν τιμὴν ν᾽ ἀναφέρω ὅτι εἶναι γνωστὴ Ὑμῖν ἡ δημιουργηθεῖσα ἐνταῦθα ἕνεκεν τῆς πολεμικῆς συμφορᾶς, ἔκρυθμος κατάστασις, αἱ ἐκτροπαί, αἱ ἀντεθνικαὶ ἐκδηλώσεις, τὰ μίση μεταξὺ τῶν κατοίκων, καὶ γενικῶς ὁ ἀγὼν τῆς ἀλληλοεξοντώσεως τῶν πολιτῶν, λόγῳ τῆς διασταυρώσεως τῶν ἐθνικῶν ρευμάτων.-
Ἡ κατάστασις αὐτὴ δὲν ἔσχε μόνον Ἐθνικὴν σημασίαν, ἀλλὰ καὶ ἐπέφερε καὶ τὴν θρησκευτικὴν χαλάρωσιν. Ἤδη ὅμως ὅλα μετεβλήθησαν καὶ ἡ κοινωνία Φλωρίνης ἐν πολλοῖς ἐμφανίζεται ὡς μία οἰκογένεια ἀληθινὰ πατριαρχικὴ ἑνωμένη σφικτὰ μὲ τοὺς δεσμοὺς ποὺ δημιουργεῖ τὸ πνεῦμα τῶν παλαιῶν παραδόσεων.-
Ὅλοι διερωτῶνται τί ἆραγε συνετέλεσεν εἰς τὴν συμφιλίωσιν ταύτην τῆς πλειάδος τῶν πολιτῶν, οὕς φρονήματα καὶ ἀντιλήψεις χωρίζουν; Καὶ ἰδοὺ ἡ ἀπάντησις: Εἷς σεβαστὸς Πρεσβύτης ἀφιχθεὶς ἐνταῦθα ἀπὸ διμήνου, ὁ Ἱεροκήρυξ Καντιώτης, ὁ Θεοειδὴς αὐτὸς Ἐθναπόστολος, ὅστις ἄοκνος καὶ ἐν παντὶ τόπῳ καὶ χρόνῳ καὶ μὲ ἐπιβλητικὴν σοβαρότητα ἐξαγγέλλει μεγαλοσήμαντα Ἐθνικοθρησκευτικὰ κηρύγματα πρὸς τοὺς κατοίκους τῆς πόλεως Φλωρίνης, οἵτινες ἀνεξαρτήτως φύλου καὶ ἡλικίας τὸν παρακολουθοῦν μὲ ἀληθινὴν κατάνυξιν. Οὐδέποτε αἱ ἐκκλησίαι Φλωρίνης ἐγνώρισαν τοσαύτην κοσμοσυρροὴν….

HΡΩΪΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ π. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ

Ὁ μεγας πρωτοσύγκελλος ο π. Χριστόφορος, ὁ μετέπειτα Μητροπολίτης Ναυπάκτου μὲ θαυμασμὸ ὁμιλεῖ γιὰ τὸν π. Αὐγουστῖνο. Ὁ ἀρχιμ. Ἐπιφάνιος Θεοδωρόπουλος, ποὺ τὸν ἄκουσε, διηγεῖται:

«Ἦτο κατοχή. Ἤμην τότε Μέγας Πρωτοσύγκελλος τῆς Ἱ. Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν. Εἶχον μεταβῆ κάποιαν ἡμέραν εἰς τὸ Ὑπουργεῖον Παιδείας. Ἐκεῖ εὗρον τὸν Γερμανὸν Διοικητήν, ὅστις συνωμίλει μετὰ τοῦ Ὑπουργοῦ. Ἡ συνομιλία ἐγίνετο Γερμανιστί. Ἀντελήφθην ὅμως ὅτι θέμα τῆς συνομιλίας ἦτο ὁ πατὴρ Αὐγουστῖνος, ὁ ὁποῖος ὑπηρετοῦσε τότε εἰς τὴν Μακεδονίαν καὶ ὅτι αἱ διαθέσεις τοῦ Γερμανοῦ κάθε ἄλλο παρὰ ἀγαθαὶ ἦσαν διὰ τὸν πατέρα Αὐγουστῖνον. Παρενέβην καὶ παρεκάλεσα τὸν Ὑπουργὸν νὰ μὲ συστήσῃ καὶ νὰ εἴπῃ εἰς τὸν Διοικητὴν νὰ ζητήσῃ παρ᾿ ἐμοῦ πληροφορίας περὶ τοῦ πατρὸς Αὐγουστίνου…
Μετ᾿ ὀλίγας ἡμέρας ἦλθεν αὐτοπροσώπως ὁ Διοικητὴς εἰς τὸ Γραφεῖον μου ἐν τῇ Ἀρχιεπισκοπῇ μὲ διερμηνέα, καθως καὶ μὲ τρεῖς ἄλλους, ἂς τοὺς εἴπω στενογράφους. Ἐτοποθέτησε τὸν ἕνα ἐδῶ, τὸν ἄλλο πάρα κάτω καὶ τὸν ἄλλο πιὸ πέρα. Καὶ τότε ἤρχισεν ἀμέσως ἕνα καταιγισμὸν ἐρωτημάτων πρὸς ἐμέ.
Ὅταν ἐτελειώσαμεν, μοῦ εἶπεν:
Ἔχει ἀποφασισθῆ ἡ ἐκτέλεσις τοῦ Αὐγουστίνου Καντιώτου. Μετὰ τὰ ὅσα μοῦ εἴπατε, διστάζω νὰ προχωρήσω. Θὰ διατάξω νὰ ἀνασταλῇ. Ταυτοχρόνως ὅμως θὰ διατάξω νὰ γίνῃ πλέον ἄγρυπνος καὶ πλέον συστηματικὴ ἡ παρακολούθησίς του. Μὲ τὸ παραμικρὸν ποὺ θὰ προκύψῃ εἰς βάρος του, θὰ ἐκτελεσθῇ, ἀλλὰ θὰ ἔχετε καὶ σεῖς εὐθύνας. Νομίζω ὅτι κάποια καταχθόνια μηχανὴ ὑπάρχει εἰς τὴν Ἐκκλησίαν, ἡ ὁποία τεκταίνεται κακὰ εἰς βάρος τοῦ στρατοῦ κατοχῆς… ».
Ὅταν ἔφυγεν, ἐπῆρα ἀμέσως τὴν πέννα καὶ ἐχάραξα λίγες γραμμὲς εἰς τὸν πατέρα Αὐγουστῖνο·
«Πάτερ Αὐγουστῖνε, συνέβη αὐτὸ καὶ αὐτό. Ἡ ζωή σου κρέμεται σὲ μιὰ κλωστή. Θὰ σὲ παρακολουθοῦν συνέχεια. Πρόσεχε κάθε σου βῆμα. Πρόσεχε, πρόσεχε, πρόσεχε…».
Λαμβάνω, ἀγαπητοί μου, ἕνα γράμμα, συνέχισεν ὁ ἀείμνηστος ἱεράρχης (Ναυπακτίας Χριστοφόρος), ποὺ θὰ ἔπρεπε καὶ ἐγὼ ποὺ εἶμαι ἐπίσκοπος καὶ σεῖς ποὺ εἶσθε λαϊκοί, νὰ τὸ ἔχωμεν ἐπάνω ἀπὸ τὸ κρεββάτι μας καὶ νὰ τὸ διαβάζωμεν κάθε ἡμέραν·

ΗΡΩΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΟΝ ΜΕΓΑ ΠΡΩΤΟΣΥΓΚΕΛΛΟ ΤΗΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΑΘΗΝΩΝ

«Ἀγαπητέ μου πάτερ Χριστοφόρε, ἔλαβα τὸ γράμμα σου καὶ σ᾿ εὐχαριστῶ διὰ τὴν ἀγάπην σου. Σ᾿ εὐχαριστῶ καὶ διὰ τὰς συμβουλάς σου, τὰς ὁποίας ὅμως δὲν πρόκειται νὰ τηρήσω. Ἡ ζωή μου δὲν ἀξίζει μιὰ δεκάρα. Ἂν δὲν μὲ σκοτώσουν οἱ Γερμανοί, κάποια ἀρκούδα τῶν μακεδονικῶν δασῶν θὰ μὲ φάγῃ. Ἂς πέσω, λοιπόν, ὑπηρετῶν καὶ ὑπερασπιζόμενος τὸν μαρτυρικὸν καὶ ἐγκαταλελειμμένον ἀπ᾿ ὅλους λαόν μας. Ἐὰν δὲν σὲ ἐπανίδω, καλὴν ἀντάμωσιν εἰς τὴν Αἰωνιότητα.

Μὲ ἀγάπην Χριστοῦ
Αὐγουστῖνος».