Απο βιβλίο του Σταύρου Π. Καπλάνογλου «ΣΠΑΡΤΗ ΤΗΣ ΠΙΣΙΔΙΑΣ»
Νοτιοδυτική Μικρά Ασία, σελ. 286-288

Το ταξιδι μεσα απο το Αιγαιο

8/11 /1922 Άφιξη και αναχώρηση από την Ρόδο

Μετά ταξίδι δύο ημερών τα τρία πλοία φθάνουν στη Ρόδο. Τότε λαμβάνουν εντολή, το ένα πλοίο να μοιράσει τους πρόσφυγες στα άλλα δύο πλοία, ώστε να γυρίσει στη Μερσίνα άδειο, για να παραλάβει και άλλους Έλληνες, που είχαν εκδιωχθεί από τις πατρίδες τους με τον ίδιο τρόπο.
Εν τω μεταξύ, με την άφιξη των κατατρεγμένων κάποιοι βρήκαν την ευκαιρία να βγάλουν χρήματα.

«Στη Ρόδο φέρανε με τα καΐκια νερό και πουλούσαν μια παγκανότα τη στάμνα.
Όσοι είχανε πήρανε μερικές στάμνες, όσοι δεν είχαν υποφέρανε από δίψα και πείνα». Ο συμπολίτης του Παπά-Ιωακείμ Χατζηαθανασόγλου θεωρεί δε πως: «Οι Έλληνες αποδείχτηκαν χειρότεροι από τη συμπεριφορά των Τούρκων».
Με την εκκένωση και την επιστροφή του ενός πλοίου στη Μερσίνα, σε κάθε καράβι «στοιβάζονται» πλέον 3.500 άτομα.
Το ένα πλοίο (Νο1), που έχει 800 άτομα, κατά τον Πετράκη, παίρνει εντολή να τα αποβιβάσει στις Σπέτσες και στην Ύδρα και να αναχωρήσει. Η υποδοχή ήταν καλή στα δύο νησιά. Δημιουργηθηκαν αξιόλογες Σπαρταλίδικες παροικίες. Μάλιστα στις Σπέτσες δημιουργείται «Η ένωση ταπητουργών της Ανατολής». Έδωσε δουλειά τόσο στους πρόσφυγες όσο και σε ντόπιους. Το άλλο πλοίο (Νο2) που βρίσκεται ο Παπά- Ιωακείμ παίρνει εντολή να κατευθυνθεί προς την Νάξο και την στην Πάρο.

Πως υποδέχθηκαν οι Παριανοί τους πρόσφυγες της Σπάρτης στο νησί και πως τους είδε με τα παιδικά του τότε μάτια ο Μητροπολίτου Φλωρίνης Αυγουστῖνος Καντιώτης

– Το Σάββατο 10 Νοεμβρίου 1922 το πλοίο (Νο2) φτάνει στην Πάρο
Υπάρχει εντολή να αποβιβάσει 2.000 πρόσφυγες. Κατέρχονται 1.500. Ο κόσμος όχι μόνο τους υποδέχεται με δάκρυα στα μάτια, αλλά γίνεται πρόταση για μόνιμη εγκατάσταση στο νησί τους.

Στην Πάρο ήταν εγκαταστημένος από παλιά ο Χρήστος Χατζηγεωργιάδης από την Σπάρτη, που είχε δημιουργήσει ταπητουργείο στο νησί. Στο καράβι βρισκόταν η μητέρα του και οι 3 αδερφές του. Ο ιερέας του νησιού προτείνει την συνεφημερία στον Παπά Ιωακείμ. Εκείνος αρνείται, έχοντας την υποχρέωση να συνεχίσει, μέχρι και να αποβίβαση στον τελικό προορισμό, και τον τελευταίο του συμπατριώτη.
Παρόν στην υποδοχή, ήταν και ένα 15 χρόνο ἀγόρι, που έμελλε να εξελιχθεί σε μια εξέχουσα μορφή της Ελληνικής Εκκλησίας, ο μακαριστός Μητροπολίτης Φλωρίνης Αυγουστίνος Καντιώτης, από τις Λεύκες της Πάρου.
Σε ομιλία του, το 1982, για την επέτειο της Μικρασιατικής Καταστροφής των 60 ετών, μιλά συγκινημένος, πως είδε τους πρόσφυγες να κατεβαίνουν από το καράβι στο νησί του.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ