Απο βιβλίο του Σταύρου Π. Καπλάνογλου «ΣΠΑΡΤΗ ΤΗΣ ΠΙΣΙΔΙΑΣ»
Νοτιοδυτική Μικρά Ασία, σελ. 297-299

Η Μικρασιατικη καταστροφη χειρoτερη

απo την Άλωση της Κωνσταντινουπολης

• Απόσπασμα απομαγνητοφωνημένης ομιλίας του Μητροπολίτου Φλωρίνης Αυγουστίνου, στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Νεομαρτύρων της Μικράς Ασίας και του Πόντου

Πτολεμαΐδα, Κυριακὴ 28-8-1983

«…Ἡ πατρίδα μας μπροστὰ στοὺς κολοσσοὺς τῶν μεγάλων κρα­τῶν εἶναι μιὰ μικρὴ βαρκούλα. Ἀλλὰ τί βλέπει κανεὶς ἀνοίγοντας τὴν Ἱ­στορία· αὐτοκρατο­ρίες, ποὺ ἔπλεαν σὰν θωρηκτὰ καὶ φαίνον­ταν ἀκλόνητες, καταποντίστηκαν κι ἀφανίστηκαν …

Ποῦ εἶναι, σᾶς ἐρωτῶ, οἱ αὐτοκρατορίες τῶν Ἀσ­συρίων, τῶν Βαβυλωνίων, τῶν Περσῶν, τῶν Αἰ­γυπτίων; ποῦ εἶναι οἱ αὐτοκρα­τορίες τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου καὶ τοῦ Ναπο­λέοντος; Πέ­ρασαν, ἔσβησαν, σχεδὸν ξεχάστηκαν· μόνο ἐ­ρείπια κι ἀπομει­νάρια τὶς θυμίζουν ἢ στοὺς τόπους τῶν ἀνασκα­φῶν ἢ στὰ ἀρχαιολογι­κὰ μουσεῖα. Στὸν καιρό τους ἦταν τὰ «πλοῖα» τὰ μεγάλα ποὺ φαίνονταν ἀ­βύθιστα· καὶ ὅμως βυθίσθηκαν. Καὶ μέσα στὸν ὠ­κεανό –περίεργο πρᾶγμα– μιὰ βαρκούλα μὲ τὴ σημαία τοῦ σταυ­ροῦ συ­νεχίζει νὰ πλέῃ, δὲν καταποντίστηκε. Ταξιδεύει τρεῖς χιλιάδες τώρα χρόνια. Ποιά εἶ­ναι ἡ βαρκούλα αὐτή; Ἡ γλυκειά μας πατρίδα! Πόσες θύελλες πέρασε! Σπανίως γνώρισε ἡ­μέρες εἰρήνης καὶ ἡσυχίας. Ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖ­στον, λόγῳ καὶ τῆς γεωγραφικῆς θέσεώς της, ἦ­ταν ἡ ἐμπροσθοφυλακὴ ποὺ ἀπέκρουε ἐπιθέ­σεις καὶ ἦταν πάντα ἐπὶ σκοπόν.

Γνώρισε μεγάλες ἀπειλές. Στὴν ἀρχαιότητα ἀπὸ τοὺς Πέρσες. Στὸ Βυζάντιο, ἀπὸ τοὺς Ἄραβες καὶ τοὺς Σαρακηνούς. Μετά, ἀπὸ τοὺς «πολιτισμένους» καὶ «χριστιανοὺς» σταυροφόρους τῆς Δύ­σεως. Ἀργότερα ἀπὸ τὰ τέκνα τῆς Ἄγαρ, τοὺς Τούρκους τοῦ Μωάμεθ, ποὺ –γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας– τελικὰ κυρίευσαν τὴν Βασιλίδα τῶν πόλεων, γκρέμισαν τὸν τίμιο σταυ­­ρὸ ἀπὸ τὴν κορυφὴ τῆς Ἁγίας Σοφίας καὶ ὕ­ψω­σαν Μὰ ἦρθε ἄλλη θύελλα χειρoτερη απo την Άλωση της Κωνσταντινουπολης Η Μικρασιατικη καταστροφη εiναι χειρoτερη απo την Άλωση της Κωνσταντινουποληςτὸ μισοφέγγαρο. Καὶ τότε οἱ «χριστιανοὶ» Εὐρωπαῖοι εἶπαν· Πάει ἡ Ἑλλάδα! Ἡ Ἑλ­λάδα ὅμως δὲν χάθηκε. Ὕστερα ἀπὸ τετρα­κό­σα καὶ πεντακόσα χρόνια σκληρῆς δουλείας ὕψωσε πάλι τὸν τίμιο σταυρὸ καὶ ἡ βαρκούλα ἐξακολούθησε νὰ πλέῃ στοὺς ὠκεανούς.

Μὰ πάλι ἦρθε ἄλλη θύελλα χειρότερη ἀπὸ τὴν πτῶσι τῆς Πόλεως, ἡ Μικρα­σιατικὴ καταστροφὴ τοῦ 1922. Ἕνα μεγάλο ὄ­νειρο ἔσβησε γιὰ τὸν ἑλληνισμό. Πῶς νὰ μὴ θρηνήσῃ ὁ Χριστι­­ανὸς πατριώτης; Ἑλλάδα εἶναι ἡ Μικρὰ Ἀ­σία καὶ ὁ Πόντος. Ἕ­νας ἑλληνισμὸς μὲ ῥίζες ἀπὸ τὰ χρόνια τοῦ Ὁμήρου· ἑλληνισμὸς μὲ τρι­άντα μητροπόλεις καὶ χιλιάδες ναοὺς καὶ ἐξω­κ­κλήσια, μὲ πέντε χιλιάδες σχολεῖα καὶ ἐκπαιδευτήρια, μὲ μοναστήρια ἔνδοξα· ἑλληνισμὸς μὲ θυσίες καὶ μαρτύρια, μιὰ γῆ ποὺ ὅπου σκά­ψῃς βρίσκεις λείψανα ἁγίων καὶ μαρτύρων· αὐτὸς ὁ ἑλληνισμὸς χάθηκε. Ἔτσι εἶναι· γιὰ νὰ γίνῃ ἕνα ἔθνος θέλει χίλια χρόνια, γιὰ νὰ καταστραφῇ φτάνει μιὰ κακιὰ στιγμή. Τὰ παιδιὰ τῆς Μικρᾶς Ἀσίας καὶ τοῦ Πόντου, ποὺ εἶχαν περιου­σίες καὶ ζοῦσαν ἐκεῖ σὲ γῆν ῥέουσαν μέλι καὶ γάλα, τ᾽ ἄφησαν ὅλα καὶ γυμνοὶ – ξυπόλητοι, μὲ τὴν ψυχὴ στὰ δόντια ἦρθαν ἐδῶ. Δὲν πῆραν μαζί τους τίποτε ἄλλο παρὰ μόνο τὶς εἰ­κόνες τῆς Παναγίας καὶ τῶν ἁγίων.

Ἤμουν 15 ἐτῶν παιδί, ὅταν στὸ μικρὸ νησί μου ἀκούγαμε καμπάνες νὰ χτυπᾶνε θλιβερά και έλεγαν οι μεγάλοι: «Ἔρχονται οἱ πρόσφυγες!». Κλείσαμε τὰ σχολεῖα, πήγαμε ὅλος ὁ κόσμος στὴν παραλία. Τί νὰ δοῦμε· βγῆκαν οἱ καημένοι ῥακένδυτοι, πειναλέοι, κρατώντας τὶς εἰκό­νες. Μόλις πάτησαν στὴ στεργιά, φίλησαν τὸ χῶμα τῆς πατρίδος καὶ εἶπαν «Δόξα σοι, ὁ Θεός».

Πάλι τότε οἱ Εὐρωπαῖοι ἔγραψαν· Πάει ἡ Ἑλλάδα! Γιατὶ ἦταν δυνατὸν σὲ μιὰ «βαρκούλα» νὰ χωρέσουν δύο ἑκατομμύρια πρόσ­φυγες; Καὶ ὅμως ἔγινε θαῦμα. Οἱ ἀδελφοί μας αὐτοὶ κοπίασαν, μόχθησαν. Ἔμεναν σὲ καλύβες, μὲ λαμπάδες. Μὲ τὰ ἐλάχιστα μέσα ποὺ εἶχ­αν καὶ μὲ γαϊδουράκια καλλιέργησαν βῆμα πρὸς βῆμα τὴ γῆ καὶ τὴν ἔκαναν περιβόλι.

Νά τὸ θαῦμα, ἀδελφοί μου. Ἡ βαρκούλα τα­ξιδεύει στὸν ὠκεανό! Ποῦ εἶναι οἱ ἐ­χθροί μας; Δὲν εἶμαι προφήτης, ἀλλὰ μὲ πίστι στὸ Εὐαγγέλιο καὶ στὴν Ἀποκάλυψι λέω, ὅτι μεγάλες αὐ­τοκρατορίες, ποὺ σήμερα ἀπειλοῦν τὸν κό­­σμο, θὰ σβήσουν· ἡ βαρκούλα ὅμως αὐτὴ θὰ πλέῃ.

Παιδιὰ τοῦ Πόντου καὶ τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, παιδιὰ τοῦ μαρτυρίου καὶ τοῦ θριάμβου, κρα­τῆστε τὴν πίστι τῶν πατέρων μέχρι τέλους· καὶ ὁ Κύριος θὰ εἶναι μαζί σας χορηγῶν ὑμῖν «ἐγκόσμια καὶ ὑπερκόσμια ἀγαθά».

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ